Paragraaf 2 - Onderhoud kapitaalgoederen

Algemeen
In deze paragraaf gaan wij in op het beleidskader en de daaruit voortvloeiende financiële consequenties met betrekking tot de grotere kapitaalgoederen in deze gemeente. Hierbij moet onder andere worden gedacht aan de kosten instandhouding van: wegen, riolering, water, groen en gebouwen. Een groot deel van het ‘vermogen’ van onze gemeente ligt in de grond of op het openbaar gebied. Het is dan ook van belang dat hierover een zorgvuldig beheer wordt gevoerd. Juist de kwaliteit van het openbaar gebied wordt door de inwoners vaak intensief beleefd.

A | Beleidskader
Het wegenbeleidsplan voor de periode 2017–2020 is door de raad vastgesteld op 18 april 2017. In 2022 is op 15 februari 2022 het nieuwe wegenbeleidsplan 2022 - 2026 vastgesteld.   

B | Financiële consequenties beleidsdoel
Op basis van het wegenonderhoudsplan wordt het jaarlijks budget op basis van het vastgestelde scenario 1 voor de uitvoering van groot onderhoud aan de asfalt- en elementenverharding. Voor 2021 bedroeg dit op begrotingsbasis: € 1.024.000.

Dekking:

• uit de exploitatie een storting van: € 860.000;
• uit de reserve wegenbeheer;
• gunstige aanbestedingen;
• latere uitvoering van geplande onderhoudswerken;
• exploitatiebijdragen de Slagen. 

De reserve groot onderhoud wegen bedraagt € 6,8 miljoen, waarvan 4 miljoen voor betonwegen en 2,8 miljoen voor asfalt- en klinkerwegen.

C | Financiële consequenties in de rekening
Wegenbeheer-plan
Het uitvoeringsplan (jaarschijf 2021) van het wegenbeleidsplan is in de productenrekening opgenomen. 

De kosten van het wegenbeheersplan zoals deze opgenomen zijn in de rekening.

Bedragen x € 1.000	2021	2020
Begroting (= wegenbeheerplan)	1.024	1.009
Begrotingswijziging	-	-200
Begroting na wijziging	1.024	809
Hiervan uitgegeven	328	633

Het onderhoudsprogramma 2021 is gedeeltelijk uitgevoerd; niet ingezet € 700.000 (afgerond). Door omstandigheden zijn de geplande werken in 2021 zdoor geschoven naar 2022/2023.

• uitvoering project Ruilverkaveling: in verband met de vele grondtransporten;
• uitvoering project Vledders en Leijerhooilanden van Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDOD): eveneens in verband met grondtransporten;
• Domineesakker: er is een nader onderzoek uitgevoerd wat tot vertraging in de uitvoering heeft geleid en  door de weersomstandigheden in het najaar is de reconstructie uitgesteld;
• Parallelweg: in verband met werkzaamheden aanleg kabeltracé windpark Staphorst en subsidie aanvraag RIVUS om de verharding van het riool af te koppelen, is besloten het asfaltonderhoud naar het jaar 2023 door te schuiven. 

A | Beleidskader
Het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan-V. 2017-2020 is door de raad vastgesteld op 13 september 2016 en door het college op 10 november 2020 verlengd. Gelet op de aanbevelingen en stellige uitspraken van de notitie lokale heffingen van de commissie BBV, uitgekomen in het voorjaar van 2021 wordt er vanaf de begroting 2022 gewerkt met een egalisatievoorziening voor de rioolheffing. 

B | Financiële consequenties beleidsdoel
Op basis van de financiële doorrekening (variant 0) is in het vGRP-V (Gemeentelijk Rioleringsplan) voorgesteld en door uw raad besloten om voor de periode 2017 – 2020 een vast bedrag van € 230 vast te stellen. Voor het jaar 2021 is deze bepaald op € 208.  

C | Financiële consequenties in de rekening
Voor het uitvoeringsplan (jaarschijf 2021) van het vGRP-V was al een doorkijk gemaakt in 2016 en is in de productenrekening opgenomen. 

Bedragen x € 1.000	Werkelijk 2021	Werkelijk 2020
Reserve rioolbeheer	3.242	3.587
Voorziening rioolbeheer	411	-

Door toevoeging aan de voorziening rioolbeheer van € 345.000 is de reserve rioolbeheer met hetzelfde bedrag gedaald.  Daarnaast is vanuit 2021 € 66.000 toegevoegd aan de voorziening rioolbeheer.

A | Beleidskader
Grondwaterbeleid
Betrokken partijen: waterschap en gemeente Staphorst hebben gezamenlijk beleid  ten aanzien van het water vastgelegd en coördineren de uitvoering. Hierbij is aansluiting gezocht met het vGRP-V.

Hemelwaterbeleid
De wettelijke basis voor de gemeentelijke zorgplicht inzake hemelwater staat verwoord in artikel 3.5 van de Waterwet.

B | Financiële consequenties beleidsdoel
De verbrede rioolheffing (vGRP-V) is bedoeld om de kosten die voortvloeien uit dit beleidsonderdeel te dekken.

C | Financiële consequenties in de rekening
De kosten van maatregelen die worden opgenomen in het vGRP-V, worden gedekt uit de te verkrijgen rioolheffing (zie ook onderdeel ‘riolering’).

A | Beleidskader
Het groenbeleidsplan 2019-2030 is door de raad vastgesteld op 26 februari 2019. Het groenbeheerplan 2020-2025 is door de raad vastgesteld op 12 mei 2020. 

B | Financiële consequenties beleidsdoel
De uitvoering van het groenbeleidsplan Staphorst 2019-2030 leidt tot uitvoering van met name nieuwe investeringen/projecten. Het groenbeheerplan geeft uitvoering aan scenario 4; een stap terug in het onderhoudsniveau door een combinatie van aanpassing en versobering van het groenareaal dat vanaf 2022 een structurele jaarlijkse besparing van € 92.600 oplevert. 

C | Financiële consequenties in de rekening

Bedragen x € 1.000	Werkelijk 2021	Werkelijk 2020
Begroting (reguliere uitgaven onderhoud, inclusief personeelskosten)	1.505	1.028
Hiervan uitgegeven	1.463	944

In 2021 zijn de financiële gevolgen, doordat medewerkers Reestmond in dienst zijn getreden verwerkt. De loonsom van deze medewerkers is in de begroting 2021 opgenomen bij het groen onderhoud. In 2020 waren de kosten van de Reestmond medewerkers nog verantwoord in het sociaal domein. 

Naast bovenstaande reguliere uitgaven is er in 2021 € 691.000 begroot als incidentele uitgaven voor onderhoud aan onder andere boombeheer, achterstallig onderhoud en het herplanten van bomen. Van deze begrote kosten is er € 97.741 uitgegeven. Deze incidentele uitgaven worden gedekt middels een onttrekking uit de reserves. De niet uitgevoerde werkzaamheden worden doorgeschoven naar 2022.

A | Beleidskader
Op 17 november 2020 is de beleidsnota Strategische gebouwenvisie 2020-2024 vastgesteld. In deze nota is een inventarisatie samengesteld van alle panden en objecten van de gemeente Staphorst en daarbij is de toekomstvisie per gebouw bepaald. Hiermee vormt genoemde nota tegelijk de basis voor het op doelmatige wijze beheren en onderhouden van deze gebouwen. Om die reden is in dezelfde vergadering (17 november 2020) het gebouwenbeheerplan 2020-2024 (MJOP) vastgesteld. 

De raad heeft op 22 juni 2021 ingestemd met een intentieovereenkomst waarbij is overeen gekomen om gezamenlijk met woonstichting VechtHorst te onderzoeken hoe en op welke wijze op de locatie Berkenlaan 1 (huidig dienstencentrum) een appartementencomplex voor sociale huur met een ruimte voor uitvoering sociaal maatschappelijke functies wordt gerealiseerd.  

In 2021 zijn voor het project Toekomstbestendig gemeentehuis de voorbereidingen getroffen. Hierbij wordt het gemeentehuis verduurzaamd (van label E naar label A) en tegelijk de noodzakelijke herinrichting van de werkomgeving doorgevoerd. In 2021 is op de gemeentewerf een kapschuur geplaatst die door overname van Rijkswaterstaat werd verkregen (circulaire economie). Tenslotte zijn de baarhuisjes op de kerkhoven geschilderd.

B | Financiële consequenties beleidsdoel
In het gebouwenbeheerplan 2020 - 2029 zijn de totale onderhoudskosten over de planperiode meerjarig opgenomen. Op basis hiervan zijn de gemiddelde jaarlijkse kosten bepaald. Door middel van de voorziening gebouwenbeheer, waar de jaarlijkse storting of onttrekking uit plaatsvindt, worden deze kosten afgedekt. Het (kleine) dagelijkse onderhoud is rechtstreeks ten laste van de exploitatie gebracht.

In het raadbesluit van 17 november 2020 is besloten om de totale reserve groot onderhoud gebouwen in te zetten als startbedrag van de voorziening. Echter is het vormen van een voorziening, waarbij gebruik gemaakt wordt van een startbedrag,  wettelijk gezien niet mogelijk. De dotatie aan de voorziening is gelijk aan de gemiddeld verwachte uitgaven voor de jaren 2020-2024 en aanvullend verhoogd zodat er in 2023 geen sprake is van een negatief saldo van de voorziening. 

In 2021 heeft geen dotatie, dan wel onttrekking plaatsgevonden aan de reserve groot onderhoud gebouwen. 

C | Financiële consequenties in de rekening
De storting in de voorziening, dan wel reserve groot onderhoud bedraagt.

Bedragen x € 1.000	Werkelijk 2021	Werkelijk 2020
Dotatie reserve onderhoud gemeentelijke gebouwen	n.v.t	221
Dotatie voorziening groot onderhoud gemeentelijke gebouwen	413	n.v.t.

De stand van de reserve en voorziening groot onderhoud gemeentelijke gebouwen per 31 december van het jaar.

Bedragen x € 1.000	2021	2020
Reserve gebouwenbeheer	1.677	1.677
Voorziening groot onderhoud gebouwen	408	n.v.t.

Niet alle geplande werkzaamheden voor 2020 en 2021 zijn uitgevoerd. Het nog resterende  bedrag voor deze jaren is opgenomen in de voorziening.