Het BBV (Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten) heeft voorgeschreven dat in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing een verplichte basisset van vijf financiële kengetallen moet worden opgenomen.
Naast het opnemen van de tabel met de basisset dient een beoordeling gegeven te worden van de onderlinge verhoudingen van de kengetallen, in relatie tot de financiële positie van onze gemeente.
De wijze waarop de kengetallen meewegen in de uiteindelijke beoordeling van de financiële positie van de mede overheid is voorbehouden aan het horizontale controle- en verantwoordingsproces. Zonder normering zijn de kengetallen moeilijk te duiden. In de nota Weerstandsvermogen en Risicobeheersing is de volgende normering opgenomen. Bij de normering is aansluiting gezocht bij de normering zoals voortgevloeid is uit onder meer de stresstest van 100.000+ gemeenten.
Hierdoor ontstaat onderstaande tabel, waarbij categorie A het minst risicovol is en categorie C het meest risicovol.
| Kengetallen (in procenten) |
Categorie |
| A |
B |
C |
| Netto schuldquote |
<90% |
90-130% |
>130% |
| Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen |
<90% |
90-130% |
>130% |
| Solvabiliteitsrisico |
>50% |
20-50% |
<20% |
| Grondexploitatie |
<20% |
20-35% |
>35% |
| Structurele exploitatieruimte |
Begr+meerj >0% |
Begr of mjr >0% |
Begr en mjr<0% |
| Belastingcapaciteit |
<100% |
100-105% |
>105% |
| Als beleidsuitgangspunt wordt genomen dat alle kencijfers dienen te voldoen aan het minst risicovolle profiel A. |
Signaleringsoverzicht
Kijken we naar bovenstaande kencijfers en de ontwikkeling ervan in de gemeente Staphorst leidt dit tot onderstaand signaleringsoverzicht:
| |
Werkelijk |
Begroting |
| 2019 |
2020 |
2021
|
2021 |
2022 |
2023 |
2024 |
2025 |
| Netto schuldquote |
-65 |
-62 |
-47 |
-21 |
-10 |
-1 |
-4 |
-4 |
| Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen |
-63 |
-60 |
-51 |
-20 |
-15 |
-5 |
-8 |
-8 |
| Solvabiliteitsrisico |
89 |
85 |
85 |
86 |
83 |
80 |
81 |
80 |
| Grondexploitatie |
4 |
4 |
8 |
9 |
13 |
14 |
10 |
10 |
| Structurele exploitatieruimte |
8 |
5 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
| Belastingcapaciteit |
90 |
90 |
93 |
95 |
98 |
|
|
|
Aan het beleidsuitgangspunt dat alle kencijfers moeten voldoen aan het minst risicovolle profiel wordt voldaan. De kengetallen zijn voor de gemeente goed, met name de schuldquote en de solvabiliteit.
Toelichting:
De netto schuldquote en netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de mede overheid ten opzichte van de eigen middelen (negatief teken is geen schuld). Het geeft een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken. Staphorst is één van de weinige gemeenten in Nederland die per saldo geen schuld heeft.
De solvabiliteitsratio geeft een inzicht in de mate waarin de mede overheid in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger de solvabiliteit, hoe beter in staat om aan de financiële verplichtingen te voldoen. Van alle gemeenten heeft de gemeente Staphorst een van de beste solvabiliteitsratio. De solvabiliteitsratio is voor onze gemeente dan ook bijzonder goed. Dit komt mede voort door de grondverkopen in de afgelopen jaren.
Het kengetal grondexploitatie geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale (geraamde) baten. Deze waarde moet in de komende jaren worden terugverdiend bij de verkoop van de gronden.
Het kengetal structurele exploitatieruimte is van belang om te kunnen beoordelen welke structurele ruimte een gemeente of provincie heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. Een begroting/rekening waarvan de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten is meer flexibel dan een begroting/rekening waarbij structurele baten en lasten in evenwicht zijn (een sluitende begroting met geen of een klein saldo op onvoorzien).
De belastingcapaciteit geeft een inzicht hoe de belastingdruk in de gemeente of provincie zich verhoudt ten opzichte van het landelijk gemiddelde. De gemiddelde lastendruk per woning in onze gemeente iets lager dan het landelijk gemiddelde.
Overige kengetallen
| |
Rekening 2020 |
Rekening 2021
|
Netto schuld per inwoner ( een min bedrag is een tegoed per inwoner!)
|
-1.363 |
-1.111 |
| Saldo baten en lasten voor toevoegingen en onttrekkingen van de reserves als percentage van de inkomsten |
1,13% |
-0,80% |
| Onbenutte belastingcapaciteit OZB als percentage van de inkomsten |
0,21% |
0,14% |
Toelichting: De daling van de netto schuld per inwoner verloopt minder snel dan verwacht, dit komt doordat nog niet alle geplande investeringen volledig zijn uitgevoerd.