Dekkingsplan begroting 2020 - 2023

Ons college heeft als uitgangspunt dat er een sluitende begroting en meerjarenraming aan uw raad ter vaststelling wordt voorgelegd. Dat geeft namelijk ook aan dat onze gemeente een gezonde financiële huishouding heeft, en daarmee wordt uitvoering aan de gemeentewet gegeven. De gemeentewet zegt namelijk in artikel 189: ”De raad ziet er op toe dat de begroting structureel en reëel sluitend in evenwicht is.”

De begroting voor het jaar 2020 is echter niet in evenwicht: er is sprake van een nadelig saldo.

De wetgever biedt in artikel 189 tevens de mogelijkheid om van bovenstaande regel af te wijken: “Hiervan kan hij afwijken indien aannemelijk is dat het structureel en reëel evenwicht in de begroting in de eerstvolgende jaren tot stand zal worden gebracht”.

Op basis hiervan wordt dit jaar door ons college een sluitende meerjarenraming uw raad ter vaststelling aangeboden. En daarmee bedoelen we sluitend in het jaar 2023.

In dit dekkingsplan geven wij een samenvatting van de uitkomsten. U kunt bij elk onderdeel via hyperlinks doorklikken, en nadat u het heeft gelezen terugklikken. Zo kunt u van ieder punt een verdiepende toelichting bekijken.

Presentatie cijfers begroting 2020-2023	2020	2021	2022	2023
a. Primitieve begroting	1.865 N	1.649 N	1.919 N	1.204 N
b. Nieuw beleid (lijst investeringen t.l.v. begroting)	1.094 N	1.112 N	1.113 N	1.114 N
c. Maatregelen
Ombuigingen	460 V	627 V	920 V	920 V
Inkomstenverhoging	496 V	815 V	1.549 V	2.030 V
d. Begrotingssaldo	2.003 N	1.319 N	563 N	632 V
( x € 1.000)

 

Dit is het saldo gebaseerd op de uitkomsten van de begroting en meerjarenramingen.

Bepaling incidenteel Saldo	2020	2021	2022	2023
Incidentele lasten	2.595	1.548	1.363	1.314
Incidentele baten	-3.138	-2.007	-1.697	-1.636
Saldo incidenteel	-543	-459	-334	-322
(x €1.000)

 

Bepaling structurele begrotingssaldo	2020	2021	2022	2023
Saldo baten en lasten begroting	2.003 N	1.319 N	563 N	632 V
Bij: Saldo incidenteel	543 N	459 N	334 N	322 N
Structurele begrotingssaldo	2.546 N	1.778 N	897 N	310 V
(x €1.000)

Hier wordt het saldo weergegeven waarbij de begroting en meerjarenraming structureel en reëel in evenwicht zijn. Structureel evenwicht betekent dat structurele lasten door structurele baten worden gedekt. Reëel evenwicht wil zeggen dat de ramingen volledig en realistisch zijn. 

In het algemeen geldt voor:

•  structurele baten en lasten dat deze tot nadere besluitvorming voor onbepaalde tijd in de begroting staan
•  incidentele baten en lasten beïnvloeden het begrotingssaldo incidenteel

Om dit structurele evenwicht te kunnen bepalen is in deze begroting een limitatief overzicht van de incidentele baten en lasten opgenomen (zie bijlage incidentele baten en lasten).

De provincie Overijssel heeft als toezichthouder de wettelijke taak te beoordelen of er sprake is van structureel en reëel evenwicht.

Een consequentie van bovenstaande is dat het structurele begrotingssaldo lager is dan het begrotingssaldo. Immers zijn in de begroting ook uitgaven incidenteel gedekt. De belangrijkste posten betreffen onder andere de mutaties in de reserves: toevoegingen en onttrekkingen. Deze worden als incidenteel aangemerkt. Per saldo is de incidentele dekking jaarlijks hoger. Als gevolg hiervan hebben er in de begroting nog enkele aanvullende bijstellingen plaats gevonden.

Met onderstaande tabel geven wij inzicht in het verloop van het begrotingssaldo vanaf de zomernota 2019 t/m de begroting 2020.

Verloop cijfers zomernota t/m begroting	2020	2021	2022	2023
Saldo zomernota 2019	4.784 N	4.818 N	5.340 N	5.073 N
Ombuigingsmaatregelen zomernota	2.666 V	3.202 V	3.790 V	4.046 V
Saldo zomernota 2019 basis na ombuiging	2.118 N	1.616 N	1.550 N	1.027 N
Ombuigingsmaatregelen oplegnotitie	-	-	513 V	1.045 V
Saldo oplegnotitie 2019 start begroting 2020	2.118 N	1.616 N	1.037 N	18 V
Mutaties begroting 2020: periode zomernota tot en met oplegnotitie (juli - sept.)	115 V	297 V	474 V	614 V
Saldo begroting 2020-2023	2.003 N	1.319 N	563 N	632 V
(x €1.000)

Het totaal aan nieuw beleid in de begroting 2020 is als volgt:

Totaal overzicht nieuw beleid	2020	2021	2022	2023
Totaal uitgaven nieuw beleid	4.131	1.375	251	336
Subtotaal uitgaven nieuw beleid	4.131	1.375	251	336

(x €1.000)

Bovenstaande uitgaven worden op verschillende manieren gedekt in de begroting. Een deel wordt geactiveerd, een deel wordt ten laste van het begrotingssaldo gebracht en een deel wordt rechtstreeks gedekt uit reserves.

Met onderstaande tabel geven wij inzicht in de dekking van het nieuw beleid t.a.v. het deel wat ten laste van het begrotingssaldo wordt gebracht en het deel wat ten laste van de reserves wordt gebracht.

Overzicht dekking nieuw beleid	2020	2021	2022	2023
Ten laste van de begroting	1.094	1.112	1.113	1.114
Subtotaal nieuw beleid t.l.v. begroting	1.094	1.112	1.113	1.114
Reserve zonder bestemming / grondexploitatie	1.108	432	250	185
Reserve afschrijving maatschappelijk nut	-	-	-	-
Reserve sociaal domein	300	-	-	-
Reserve riolering	-	-	-	-
Subtotaal nieuw beleid t.l.v. reserves	1.408	432	250	185
Totaal dekking nieuw beleid	2.502	1.544	1.363	1.299
(x €1.000)

Tot het moment dat door ons college wordt besloten om de begroting en meerjarenraming aan uw raad aan te bieden, is deze geen statisch document. In de zomernota is de concept-uitkomst van de meerjarenraming gepresenteerd. Nadat de zomernota is samengesteld (begin juni) zijn er nog diverse aanpassingen in de begroting doorgevoerd. Dit als direct gevolg van dat er bijvoorbeeld een beter en/of actueler inzicht van een betreffende raming is verkregen. 

De belangrijkste aanpassingen/mutaties t.o.v. de zomernota 2019 betreffen:

• Scherp ramen. Alle begrotingsposten zijn kritisch beoordeeld en waar mogelijk is de prijsindexatie afgeraamd.
• OZB. Laatste jaarschrijf 2023 is positief bijgesteld met € 100.000 door areaaluitbreiding industrieterrein.
• Toerekening ambtelijke uren aan grondexploitaties. Deze is positief bijgesteld waarbij er dus meer ambtelijke kosten worden toegerekend aan grondexploitaties.
• Jeugdzorg: besparing zorg in natura vanaf 2022 en 2023.

Nieuw beleid in Lijst van Investeringen
De begroting en meerjarenraming zijn beleidsarm samen gesteld. Dat wil zeggen uitsluitend het bestaande beleid is hierin geraamd. Het nieuwe beleid is afzonderlijk in de Lijst van Investeringen opgenomen. Het voordeel van deze strikte scheiding is dat in deze lijst het nieuwe beleid in een totaaloverzicht separaat wordt gepresenteerd.

Nadere afweging/prioritering 
In de Lijst van Investeringen zijn na de bespreking in uw raad d.d. 10 september aanvullende aanpassingen doorgevoerd. 

•  Wij geven hiermee gehoor aan de inbreng/reacties van uw raad;
•  Er dienden extra dekkingsmiddelen beschikbaar te komen doordat het structurele begrotingssaldo lager is dan de het begrotingssaldo.

Lijsten (2) van Investeringen: lijst met investeringen die doorgang vinden en lijst met investeringen die geen doorgang vinden.
Om uw raad op een transparante wijze te informeren over deze aanpassingen zijn beide lijsten in deze begroting opgenomen. De aanpassingen die zijn doorgevoerd na de behandeling op 10 september zijn daarbij in beide lijsten in het rood weergegeven. Beide lijsten zijn in de bijlage opgenomen.

Toelichting aanpassingen
Aanvullend zijn deze aanpassingen in onderstaand overzicht toegelicht en gemotiveerd. Hierbij is een splitsing aangebracht tussen de investeringen die gedekt worden uit het begrotingssaldo en de investeringen die gedekt worden uit de reserves.

b. Specificatie nieuw beleid t.l.v. begrotingssaldo (verloop van zomernota naar begroting)	2020	2021	2022	2023	Toelichting
Programma 2 Verkeer en openbare ruimte
Opslagtank zoutoplossing	4	4	4	4
Fietspad sproeier ijsvrij maken paden	4	4	4	4
Opzetstrooier nr. 5		6	6	6
Programma 3 Economie / ondernemen
Verhoging kosten lidmaatschap regio Zwolle	18	19	20	21
Vind subsidies	5	5	5	5
Programma 5 Sport, cultuur, recreatie en toerisme
Structurele extra uitgave promotie en marketing zomernota	20	20	20	20
Schrappen structurele extra uitgave promotie en marketing begroting	-20	-20	-20	-20	a)
Saldo nieuw beleid promotie en marketing	-	-	-	-
Programma 6 Sociaal domein
Wet verplichte GGZ: infrastructuur en uitvoering	20	20	20	20
Doorontwikkeling voorliggend veld sociaal domein	200	200	200	200
Programma 7 Volksgezondheid en milieu
Groot onderhoud begraafplaats Staphorst renovatie 2e fase	7	7	7	7
Voobereiding uitbreiding begraafplaats Scholenweg Rouveen	8	8	8	8
Energieloket 3.0 + inzet energiecoaches zomernota	40	40	40	40
Dekking eerste 3 jaar energieloket 3.0 uit reserves	-40	-40	-40	-40	b)
Saldo nieuw beleid energieloket + inzet energiecoaches begroting	-	-	-	-
Programma 9 Overhead
Vervanging hoogwerker		5	5	5
Pick-up bus service ploeg		6	6	6
Pick-up bus service-ploeg	5	5	5	5
Smalspoort trekker gladheidsbestrijding	14	14	14	14
Uitvoering programma dienstverlening 2019	17	17	17	17
Actualisatie gebouwenbeheerplan nieuw opgevoerd begroting	50	50	50	50
Formatieve knelpunten	741	741	741	741
Totaal nieuw beleid t.l.v. begrotingssaldo	1.094	1.112	1.113	1.114
(x €1.000)

a. Schrappen structurele extra uitgave promotie- en marketingbegroting

Promotie en marketing Reestdal en Vechtdal was een speerpunt vanuit het college en uw raad. We kunnen geen verplichtingen aangaan voor de lange termijn voor deze activiteiten.

b. Dekking overeenkomst 3 jaar energieloket 3.0 uit reserves

Met de overige deelnemende gemeenten (Zwartewaterland, Steenwijkerland, Ommen, Hardenberg en Dalfsen) en de provincie Overijssel worden nieuwe afspraken gemaakt voor de periode tot en met 2023. Daarna wordt bezien of het energieloket gecontinueerd zal worden. 

b. Specificatie nieuw beleid t.l.v. reserve zonder bestemming / grondexploitatie (verloop van zomernota naar begroting)	2020	2021	2022	2023	Toelichting
Programma 0 Algemeen bestuur en organisatie
Doorontwikkeling organisatie zomernota	500	500	500
Aframing doorontwikkeling organisatie oplegnotitie	-350	-350	-350
Aframing doorontwikkeling organisatie begroting 2020	-150	-150	-150		c)
Saldo nieuw beleid doorontwikkeling organisatie	-	-	-
Programma 2 Verkeer en openbare ruimte
Inspectie Kunstwerken	15
Opknappen zandwegen Hooidijk / Hilligjesbergweg	47
Zij-klepel maaier	5
Sneeuwploeg nr. 4	10
Rolbezem sneeuw wegborstelen fietspaden	7
Ontsluiting Rouveen: onderzoek naar en concrete aanbevelingen om deze veiliger te maken	25
Renovatie lichtmasten - areaal	25	25	25
Programma 5 Sport, cultuur, recreatie en toerisme
Uitvoering plan groot onderhoud openbaar groen zomernota	250	250	250	250
Maatregel lagere uitvoeringskosten groot onderhoud openbaar groen begroting	-75	-75	-75	-75	d)
Saldo uitvoering plan groot onderhoud openbaar groen begroting na aanpassing	175	175	175	175
Boombeheer buiten bebouwde kom achterstallig onderhoud	50	50
Boombeheer binnen bebouwde kom achterstallig onderhoud	35	35
Opstellen beleidsplan verkoop / gebruik gemeentegrond		25
Recreatie en toerisme: gebiedsontwikkeling en kwaliteitsslag	125
Langjarig beheer landschap	50
Eenmalige uitgave versterking recreatie en toerisme zomernota	50	25
Schrappen eenmalige uitgave versterking recreatie en toerisme begroting		-25			e)
Saldo nieuw beleid eenmalige versterking recreatie en toerisme	50	-
Routenetwerk fiets- en wandelpaden		60
Extra uitgave vitalisering recreatieparken fase 2 zomernota	75
Schrappen extra uitgave vitalisering recreatieparken fase 2 begroting	-25				f)
Saldo nieuw beleid extra uitgave vitalisering recreatieparken fase 2	50
Programma 6 Sociaal domein
Gem bijdrage voor de herberg Zwolle	10	10	10	10
Programma 7 Volksgezondheid en milieu
Grondvrees renovatie begraafplaatsen velden en bermen	4
Dekking eerste 3 jaar energieloket 3.0 uit reserves	40	40	40
Programma 8 Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening
Pilot uitbreiding Rouveen zomernota	100
Terugbrengen kosten pilot uitbreiding Rouveen begroting	-50				g)
Dekking plan uit reserve	50
Vermindering regels ruimtelijke ordening zomernota	100
Terugbrengen kosten vermindering regels ruimtelijke ordening begroting	-100				h)
Saldo nieuw beleid vermindering regels ruimtelijke ordening	-
Juridische ondersteuning windenergie	50
Opstelling beleidsnota arbeidsmigranten zomernota	30
Schrappen beleidsnota huisvesting arbeidsmigranten begroting	-30				i)
Saldo nieuw beleid beleidsnota arbeidsmigranten	-
Programma 9 Overhead
Extern onderzoek invulling klimaateis label C nieuw opgevoegd begroting	50				j)
Vervanging hogedrukreiniger		12
Verbouw / nieuwbouw gemeentehuis ondersteuning werkgroep zomernota 2019	150
Maatregel schrappen begroting 2020	-150				k)
Verbouw / nieuwbouw gemeentehuis ondersteuning begroting 2020	-
Doorontwikkeling buitendienst zomernota 2019	120
Maatregel deels schrappen begroting 2020	-35				l)
Doorontwikkeling buitendienst begroting 2020	85
Project verbeterplan IJVI/JOIN	150
Totaal nieuw beleid t.l.v. reserve zonder bestemming / grondexploitatie	1.108	432	250	185
(x €1.000)

c. Aframing doorontwikkeling organisatie

Door het schrappen van het budget is het een stevige opgave om ons als organisatie door te ontwikkelen naar een gemeentelijke overheid die op de toekomst is/wordt voorbereid. Diverse maatschappelijke ontwikkelingen én de nieuwe wetgeving maken dat wij als lokale overheid voortdurend moeten meebewegen om niet achter de feiten aan te lopen. Een aantal personele knelpunten, die horen bij deze maatschappelijke ontwikkelingen zijn in deze begroting opgelost. Het zal een uitdaging zijn om zonder extra ontwikkelbudget voor de organisatie toch een verandertraject in te zetten naar een organisatie waarbij de basis op orde is.

d. Lagere uitvoeringskosten openbaar groen

Het plan groot onderhoud openbaar groen beoogt het opnieuw inrichten van openbare groenstroken en het vervangen van te grote bomen binnen de bebouwde kommen verspreid over de gemeente. Het doel is om de technische staat van het openbaar groen weer op het afgesproken kwaliteitsniveau te brengen.Het openbaar groen kampt met achterstanden en is op veel plekken aan vervanging toe. De beplanting is aan het einde van de levensduur, en er zijn schades en open plekken.

e. Schrappen structurele extra uitgave promotie- en marketingbegroting

Promotie en marketing Reestdal en Vechtdal was een speerpunt vanuit het college en uw raad. We kunnen geen verplichtingen aangaan voor de lange termijn voor deze activiteiten.

f. Schrappen extra uitgave vitalisering recreatieparken fase 2

Het maken van een plan van aanpak voor het vitaliseren van recreatieparken met een langere termijnvisie kan doorgang vinden. Budget voor uitvoering door middel van maatwerk per park is beperkter.

g. Terugbrengen kosten pilot uitbreiding Rouveen

Door de vermindering van het budget zal voor Rouveen-Zuid geen Omgevingsplan (als pilot in het kader van de Omgevingswet) opgesteld worden. Uitgangspunt is dat er een regulier bestemmingsplan wordt opgesteld.

h. Terugbrengen kosten vermindering regels ruimtelijke ordening

Door het schrappen van de gelden voor de inzet van externe projectleiding, dient dit opgevangen te worden binnen de beschikbare formatie. Gelet op de (krappe) formatie en de omvang van deze opgave, wordt dit doorgeschoven.

i. Schrappen beleidsnota huisvesting arbeidsmigranten

Hiermee is reeds een begin gemaakt. Onderzocht wordt of binnen de beschikbare capaciteit hieraan een vervolg gegeven kan worden.

j. Onderzoek invulling klimaateis label C gemeentehuis

Per 1 januari 2023 moet elk kantoor groter dan 100 m²(waaronder het gemeentehuis van Staphorst) minimaal energielabel C hebben. Voldoet het pand dan niet aan de eisen, dan mag het per 1 januari 2023 niet meer als kantoor gebruikt worden. Deze verplichting staat in het Bouwbesluit.

k. Deels schrappen ondersteuning werkgroep verbouw / nieuwbouw gemeentehuis

De ambitie om een nieuw gemeentehuis te bouwen inclusief een multifunctionele invulling, is gelet op de huidige financiële positie niet realistisch. Daarom is deze post geschrapt. Vervolgens is de maatregel die in de vorige alinea is toegelicht (klimaateis label C), nu opgenomen.

l. Deels schrappen doorontwikkeling buitendienst.

Het onderzoek voor de doorontwikkeling van de buitendienst wordt beknopter opgezet, het budget wat hiervoor aangevraagd wordt is leidend.

b. Specificatie nieuw beleid t.l.v. reserve afschrijving maatschappelijk nut (verloop van zomernota naar begroting)	2020	2021	2022	2023	Toelichting
Programma 2 Verkeer en openbare ruimte
Herinrichting Staphorst Noordoost fase 3: nieuw materiaal herinrichting	-152
Herinrichting Staphorst Noordoost fase 4: nieuw materiaal herinrichting		-145
Herinrichting Staphorst Noordoost fase 5: nieuw materiaal herinrichting				-150
Herinrichting kruising Ebbinge Wubbenlaan - Viaductweg zomernota	100
Dekking kapitaallasten uit reserve kapitaallasten begroting 2020	-100				m)
Saldo nieuw beleid herinrichting kruising	-
Al beschikbaar in de reserve voor deze investeringen	152	145		150
Totaal nieuw beleid t.l.v. reserve afschrijving maatschappelijk nut	-	-	-	-
(x €1.000)

m. Schrappen herinrichting kruising Ebbinge Wubbenlaan – Viaductweg

De huidige verkeerssituatie zal voorlopig niet aangepast worden.

b. Specificatie nieuw beleid t.l.v. reserve sociaal domein (verloop van zomernota naar begroting)	2020	2021	2022	2023	Toelichting
Programma 6 Sociaal domein
Extra inzet / capaciteit Sociaal domein	300
Totaal nieuw beleid t.l.v. reserve sociaal domein	300	-	-	-

b. Specificatie nieuw beleid t.l.v. reserve riolering (verloop van zomernota naar begroting)	2020	2021	2022	2023	Toelichting
Programma 7 Volksgezondheid en milieu
GRP-V 2016-2020 - jaarschijf 2020	776
GRP-V 2016-2020 - jaarschijf 2021		671
Al beschikbaar in reserve riolering voor GRP-V	-776	-671
Totaal nieuw beleid t.l.v. reserve volksgezondheid en milieu	0	0	0	0
(x €1.000)

Ombuigingen	2020	2021	2022	2023	Toelichting
Inzet reserve riolering	360	360	360	360	n)
Raming inkomst algemene uitkering Jeugd			260	260	o)
Verlaging dotatie reserve onderhoud wegen	100	100			p)
Verlaging kwaliteitsniveau openbaar groen		67	100	100	q)
Besparing kosten jeugdzorg		100	200	200	r)
Totaal ombuigingen	460	627	920	920
(x €1.000)

n. Maatregel inzet reserve riolering

Parallel aan het begrotingsproces is de nota Reserves & Voorzieningen geactualiseerd.

Hierbij is per reserve bezien of de hoogte in overeenstemming met de noodzaak is. Daarbij bleek onder andere dat het verantwoord is dat de reserve riolering ruimte biedt om € 3 miljoen aan genoemde reserve te onttrekken. 

Voorgesteld wordt hiertoe te besluiten en deze vrijvallende € 3 miljoen in te zetten voor het dekken van de afschrijvingslasten van een aantal gemeentelijke gebouwen, en het huidige materieel.

o. Maatregel raming inkomst algemene uitkering jeugd

Het kabinet heeft dit voorjaar besloten om gemeenten in deze kabinetsperiode tegemoet te komen door in 2019 € 420 miljoen extra beschikbaar te stellen en in 2020 en 2021 jaarlijks € 300 miljoen. Voor de gemeente Staphorst is dit in 2021 € 260.000. Doordat vanaf 2022 en volgende geen middelen beschikbaar zijn gesteld moeten deze inkomsten volgens de regelgeving als incidenteel in de begroting worden geraamd. 

Gelet op de gemeentebrede problematiek binnen het sociaal domein en de veronderstelling dat het volgende kabinet deze extra bijdrage aan de gemeenten minimaal zal continueren hebben de gezamenlijke toezichthouders besloten dat de ontvangst van het laatste jaar geëxtrapoleerd mag worden voor de jaren 2022 en 2023.

Als voorwaarde is bepaald dat deze extra middelen afzonderlijk zichtbaar in de begroting worden geraamd en dat van de gemeenten wordt verwacht dat deze die maatregelen nemen om de kosten binnen het sociaal domein te beheersen.

p. Maatregel verlaging dotatie reserve onderhoud wegen 2020 en 2021

Het kwaliteitsniveau van de wegen wordt in de meerjarenbegroting op het beheerniveau basis onderhouden. De consequenties van het terugbrengen van kwaliteitsniveau basis naar laag zal op de korte termijn een financiële besparing geven, maar deze besparing verdampt op lange termijn geheel doordat dan grotere en dus duurdere onderhoudsmaatregelen moeten worden uitgevoerd. Wel wordt voorgesteld om in 2020 en 2021 minder uit te geven aan onderhoud wegen. Dit is realistisch, omdat de wegen er goed bij liggen. Hierdoor kan tijdelijk het onderhoud op sommige wegen uitgesteld worden, zonder aan de basis van het kwaliteitsniveau afbreuk te doen.

q. Maatregel verlaging kwaliteitsniveau openbaar groen

Ter uitvoering van de Financiële Verordening wordt iedere vier jaar een groenbeheerplan aan uw raad (planning begin 2020) ter vaststelling aan geboden. De procedure hiervoor is inmiddels gestart met een raadsstartnotitie. Daarin wordt, gelet op de huidige financiële positie, voorgesteld om te kiezen voor beheerscenario 2. Dat wil zeggen dat het onderhoud van het openbaar groen in de woongebieden, op de bedrijventerreinen, rondom de sportvelden en in het buitengebied wordt verlaagd van kwaliteitsniveau Basis naar kwaliteitsniveau Laag. Dit levert vanaf 2022 een structurele besparing op van € 100.000. De aanpassing van de huidige lopende contracten kan in 2021 gedeeltelijk voor een bedrag van € 67.000 worden geëffectueerd.

r. Maatregel besparing kosten jeugdzorg

Ervaring van andere gemeenten leert dat minder financiële middelen behoeven te worden ingezet door het extra investeren in preventie en in een sterke toegang. Het doel is deze kanteling in aanpak ook in onze gemeente met voortvarendheid op te pakken. 

Met als motto: voorkomen is beter dan genezen. Problemen worden voorkomen (preventie) en zo vroeg mogelijk opgemerkt en aangepakt (vroeg-signalering en vroegtijdige interventies). Daarmee wordt het beroep op de voorzieningen en op de budgetten beperkt. Dit is een samenspel tussen scholen, jongerenwerk, GGD, welzijn, maatschappelijk werk, huisartsen als ook verenigingen e.a. partijen in de samenleving. Met de focus op preventie en vroegsignalering spelen wij als gemeente hierin een initiërende en faciliterende rol teneinde een samenhangend en afgestemd geheel te realiseren.  Ook een sterke toegang draagt bij aan een verlaging van met name de kosten van gespecialiseerde zorg en voorzieningen. Belangrijke steekwoorden hierbij zijn:

• monitoring van de effectiviteit van de hulpverlening,
• procesregie voeren op de vraag en de uitvoering en
• integraal werken bij de casussen.

Deze aanpak zal tot bovenstaande besparing leiden.

Inkomstenverhoging	2020	2021	2022	2023	Toelichting
Verhoging leges ex EPOS	120	120	120	120	s)
Verhoging leges EPOS	40	40	40	40	t)
Verhoging OZB met 10% per jaar	291	610	1.009	1.490	u)
Verhoging afvalstoffenheffing	-	-	335	335	v)
Verhoging toeristenbelasting	20	20	20	20	w)
Verhoging forensenbelasting	20	20	20	20	x)
Verhoging hondenbelasting	5	5	5	5	y)
Totaal inkomstenverhoging	496	815	1.549	2.030
(x €1.000)

s. Verhoging leges ex EPOS

Kenmerken van leges zijn dat de inwoner voor een aanwijsbaar product betaalt en het incidenteel karakter heeft zoals bijvoorbeeld reisdocumenten en vergunningen.

Om die reden wordt voorgesteld om voor deze producten een kostendekkend tarief te gaan hanteren. Het gemiddelde kostendekkendheidpercentage is 85%. Aanpassing tot 100% geeft een structurele verhoging van de inkomsten met: € 140.000.

t. Verhoging leges EPOS

Gelet op het gegeven dat voorgesteld wordt om nagenoeg alle heffingen en belastingen te verhogen wordt voorgesteld de tarieven EPOS eveneens met 15% te verhogen.

u. Verhoging OZB met 10% per jaar

Een verhoging van de ozb tarieven voor de jaren 2020 tot en met 2023 met 10% per jaar (exclusief indexatie en areaaluitbreiding) resulteert in een extra opbrengst van:
-2020: € 291.000
-2021: € 609.000
-2022: € 1.009.000
-2023: € 1.490.000
De tarieven zijn de afgelopen 6 jaar niet verhoogd en we worden nu gedwongen de OZB te verhogen om de begroting sluitend te krijgen. Deze maatregel wordt door veel gemeenten in het land doorgevoerd. Hiermee wordt tevens de beschikbare belastingcapaciteit van gemeente Staphorst deels benut.

v. Verhoging afvalstoffenheffing

Zowel de riool- als de afvalstoffenheffing dienen kostendekkend te zijn. De huidige heffingshoogte van de afvalstoffenheffing is dit niet. Het verschil wordt aangevuld uit de reserve afvalstoffenheffing die het karakter van een egalisatiereserve heeft. Afgerond gaat het om jaarlijks ruim € 300.000. Deze reserve is na het jaar 2021 uitgeput. Vanaf 2022 moet dit verschil door de afvalstoffenheffing worden gecompenseerd. Het gaat dan om een aanvullende verhoging van afgerond € 60 per aansluiting. Daarnaast zijn er op het gebied van afval nog meer ontwikkelingen: tegenvallende opbrengsten PMD-afval en verhoging verbrandingsbelasting per medio 2022. Het komende jaar zullen wij u hierover in de vorm van een beleidsnotitie nader informeren.

w en x. Verhoging toeristen- en forensenbelasting

In de zomernota en oplegnotitie is voorgesteld om de opbrengst van de toeristenbelasting met € 40.000 te verhogen. De motivatie hierbij was dat op het gebied van recreatie en toerisme onze gemeente fors wenste te investeren.

Door de inbreng van uw raad stellen wij voor de voorgestelde verhoging met (afgerond) 50% terug te brengen tot € 20.000 en dit verschil tot uitdrukking te brengen door verhoging van de forensenbelasting.

y. Verhoging hondenbelasting

De hondenbelasting wordt met 10% verhoogd in lijn met de verhoging van de andere gemeentelijke heffingen.