Uitgaven

5,76%
€ -3.573.273
5,76% Complete

Inkomsten

5,5%
€ 3.469.852
5,5% Complete

Saldo

8,98%
€ -103.421

Programma 3 - Economie en ondernemen

Uitgaven

5,76%
€ -3.573.273
5,76% Complete

Inkomsten

5,5%
€ 3.469.852
5,5% Complete

Saldo

8,98%
€ -103.421

Bestuurlijk verantwoordelijk

Terug naar navigatie - Bestuurlijk verantwoordelijk
Nr. Taakveld Portefeuillehouder
3.1 Economische ontwikkeling L. Mulder / H. Brinkman 
3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur L. Mulder / H. Brinkman 
3.3 Bedrijvenloket L. Mulder / H. Brinkman 
3.4 Economische promotie L. Mulder / H. Brinkman 

Speerpunten

Terug naar navigatie - Speerpunten

3.1 Ontwikkeling bedrijventerreinen

Terug naar navigatie - 3.1 Ontwikkeling bedrijventerreinen

“De terreinen De Esch 0, Bullingerslag en De Esch 5 worden (verder) ontwikkeld tot bedrijventerreinen, zodat voorzien wordt in de behoefte aan bedrijfsruimte voor ontwikkelplannen van (lokale) ondernemers en aan een goede bereikbaarheid en rol van betekenis in de regio Zwolle. De behoefte aan bedrijfsruimte wordt in samenwerking met het bedrijfsleven, de regio en de provincie Overijssel onderzocht.”

Wat willen we bereiken?
Ondernemers moeten ruimte geboden krijgen om een bedrijf te kunnen starten of om door te kunnen groeien als dit op de huidige bedrijfslocatie niet meer mogelijk is. Er wordt ingezet op toekomstbestendige bedrijventerreinen met kwaliteitsaspecten zoals duurzaamheid, nieuwe energie, circulariteit en klimaatadaptie. Waarbij het gaat om hervestiging van een bedrijf, moet hergebruik van de ‘verlaten’ locatie duidelijk zijn. Dit om de huidige bedrijventerreinen vitaal te houden.

Wat gaan we daarvoor doen?
De Esch 0, Bullingerslag en De Esch 5 worden (verder) ontwikkeld.

Stand van zaken begroting 2024
Voor De Esch 0 wordt er ingezet op vaststelling van een onherroepelijk bestemmingsplan begin 2024. Daarna kan begonnen worden met het bouwrijp maken en de voorbereiding van de uitgifte. Na De Esch 0 zijn vervolgstappen ingepland voor de uitbreiding van  Bullingerslag en de ontwikkeling De Esch V. Dat wordt vertaald in een Programma Bedrijventerreinen.

3.2 Circulair energielandschap

Terug naar navigatie - 3.2 Circulair energielandschap

“We werken toe naar een circulair energielandschap.”

Wat willen we bereiken?
We putten de aarde uit door te veel grondstoffen te gebruiken en deze vervolgens weg te gooien, met onder andere vervuiling als gevolg. Het is noodzakelijk om anders om te gaan met grondstoffen. We moeten onze systemen zodanig inrichten dat we primaire grondstoffen niet meer weggooien, maar gebruiken als grondstof. Dit is circulaire economie. Duurzaamheid en circulaire economie gaan in de toekomst steeds meer onderdeel uitmaken van verdienmodellen voor ondernemers en coöperaties. De gemeente Staphorst heeft voor 2050 een circulaire economie als doelstelling gesteld.

Wat gaan we daarvoor doen?
In de omgeving van de Uithofsweg ontwikkelen we gezamenlijk met de Provincie Overijssel een circulair energielandschap. Hier bieden we ruimte aan bedrijven die energie produceren of opslaan én die een concrete bijdrage leveren aan de transitie naar een circulaire economie. Uitgangspunt is organische groei: de gemeente geeft daarbij kaders aan, maar past geen actief grondbeleid toe.

Stand van zaken begroting 2024
De planning is om het ontwerp bestemmingsplan van de eerste fase eind 2023 ter inzage te leggen. In 2024 kan deze dan worden vastgesteld. De tweede fase wordt in  2024 nader uitgewerkt in samenspraak met de omgeving en andere stakeholders. Omdat we het tempo van de omgeving volgen, is hier nog geen harde planning voor. We onderzoeken de mogelijkheden tot ontsluiting via de N-wegen.

3.3 Een aantrekkelijk winkelhart in Staphorst

Terug naar navigatie - 3.3 Een aantrekkelijk winkelhart in Staphorst

“Wij zetten in op een aantrekkelijk winkelhart van Staphorst, waarbij wij letten op wensen van omwonenden, ondernemers en bezoekers van het winkelcentrum.”

Wat willen we bereiken?
Staphorst hecht grote waarde aan een vitale detailhandelstructuur in een aantrekkelijk winkelgebied. In de kern Staphorst bevindt zich het grootste winkelhart van de gemeente. We willen het winkelhart versterken. We streven naar een compleet voorzieningenaanbod in de kern van Staphorst, met meer ruimte om te verblijven en te ontmoeten.

Wat gaan we daarvoor doen?
We willen de toegevoegde waarde van fysiek winkelbezoek ten opzichte van online winkelen bij de consument duidelijk in beeld gebracht hebben. Dit vereist een samenspel tussen detailhandel, horeca, vastgoedeigenaren en de gemeente. In samenspel met de Stichting Recreatie en Toerisme Staphorst en andere belangengroepen, wordt gezamenlijk gekomen tot een breed gedragen (centrum)visie met een uitvoeringsprogramma.

Stand van zaken begroting 2024
In de tweede helft van 2024 zal het proces richting een centrumvisie gestart worden. Hierin wordt aansluiting gezocht op de ontwikkelingen rondom het marktplein (zie ook 8.4) en de uitkomsten uit het koopstromenonderzoek (winkelgedrag van bezoekers van het centrum en -daarmee- het functioneren/de positie van de detailhandel in Staphorst. Ook t.o.v. andere gemeenten/kernen) dat eind 2023 is uitgevoerd.

3.4 Een vitale agrarische sector

Terug naar navigatie - 3.4 Een vitale agrarische sector

“De agrarische sector is een essentiële bedrijfstak en van wezenlijk belang voor onze gemeente. We willen instandhouding en versterking van een vitale agrarische sector met een goed toekomstperspectief. Wij ondersteunen initiatieven op gebied van innovatie en alternatieve verdienmodellen. Ondanks weinig (speel)ruimte maken wij ons toch sterk om deze sector te ondersteunen.”

Wat willen we bereiken?
We willen een duurzame en sterke agrarische economie met voldoende toekomstperspectief voor onze bestaande agrarische ondernemers, waarbij de balans met de natuurbelangen onze leidraad is. Welke gevolgen het beleid van het Rijk of van de Provincie Overijssel ook krijgen, deze moeten leiden tot instandhouding van het bruto regionaal product, zodat de sociaal economische structuur van onze gemeente in stand blijft en waar mogelijk versterking krijgt.

Wat gaan we daarvoor doen?
Wij blijven een krachtige en proactieve invulling geven aan de gebiedsgerichte aanpak van maatschappelijke opgaven, waterkwaliteit, klimaat, stikstof, leefbaarheid en perspectief voor de landbouw. Dit uit zich bijvoorbeeld in het voorzitterschap van de deelgebiedscommissie Staphorsterveld. We zullen ambtelijk (blijven) deelnemen aan diverse werkgroepen. In de regiegroep zijn wij bestuurlijk vertegenwoordigd.
We blijven open ogen en oren houden voor onze agrarische ondernemers, voeren overleg en helpen hen waar mogelijk. Ook stimuleren en ondersteunen we pilots op het gebied van stikstofreductie en energieopwekking. We hebben een positieve houding ten aanzien van innovatieve initiatieven vanuit agrarische ondernemers en coöperaties, bijvoorbeeld in het kader van gebiedsgerichte aanpak. Daarnaast ondersteunen we de landbouwsector met innovaties zoals windmolens, energieopwekking, agrarisch natuurbeheer en nevenactiviteiten. We maken in overleg met provincie Overijssel een eigen gebiedsplan voor het Staphorsterveld, dat wordt onderdeel van het provinciale plan landelijk gebied (PPLG).

Stand van zaken begroting 2024
Projectplannen worden uitgewerkt voor:              

  1. Pilotproject waarbij de samenwerking tussen agrarisch natuurbeheer en Staatsbosbeheer verstevigd wordt. We pleiten in dat kader voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer en meer ruimte om contracten hiervoor af te sluiten.
  2. Pilotproject waarbij de waterkwaliteit en de waterpeilen onderzocht en verbeterd worden – binnen het kader dat het veenweidegebied in stand kan blijven.  

De middelen vanuit de provincie Overijssel zijn in 2023 beschikbaar gesteld. Het is nog niet duidelijk welke middelen vanaf 2024 beschikbaar zijn. Staphorst wil echter wel verder met uitvoering geven aan het coöperatief plan.

Wat mag economie en ondernemen ons kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag economie en ondernemen ons kosten?

De grondexploitaties voor bedrijven maken deel uit van programma 3. Hierdoor kunnen de lasten en baten behoorlijk afwijken per jaarschijf. Toekomstige, nog door de raad vast te stellen grondexploitaties zijn nog niet meegenomen in de (meerjarige)exploitatiebegroting, hierdoor zijn de lasten en baten voor bestemming in de jaren 2025 t/m 2027 lager dan in 2023 en 2024.

Exploitatie Realisatie 2022 Actuele begroting 2023 Begroting 2024 Meerjarenbegroting 2025 Meerjarenbegroting 2026 Meerjarenbegroting 2027
Lasten -4.363.416 -9.428.538 -3.573.273 -1.714.506 -410.158 -420.133
Baten 6.458.142 9.346.326 3.155.852 1.584.613 277.837 279.826
Saldo van baten en lasten voor bestemming 2.094.725 -82.212 -417.421 -129.893 -132.321 -140.308
Stortingen -2.133.109 0 0 0 0 0
Onttrekkingen 12.827 103.076 314.000 5.000 5.000 5.000
Mutaties reserves -2.120.282 103.076 314.000 5.000 5.000 5.000

Afwijkingen t.o.v. 2023 toegelicht (bedragen x € 1.000)

Terug naar navigatie - Afwijkingen t.o.v. 2023 toegelicht (bedragen x € 1.000)
Omschrijving Voordeel Nadeel
Het saldo van dit programma is gemuteerd van € -29 naar € 103. De mutatie betreft meerjarenschijf 2024 uit de begroting 2023 versus huidige begroting 2024.
De belangrijkste afwijkingen zijn:
Er zijn een aantal mutaties doorgevoerd die niet nader worden toegelicht in de programma's.
  1. Dit betreffen vastgestelde begrotingswijzigingen in 2023 met een structureel effect.
  2. Het aframen van diverse budgetten waar 3 jaar op rij onderuitputting heeft plaatsgevonden, zoals opgenomen in de zomernota 2023.
  3. De toewijzing van de aanvullende indexatie ten laste van de stelpost zoals opgenomen in de voortgangsrapportage.
  4. De loonsombegroting en indexatie van de lonen leidt tot mutaties in alle programma's. De totale loonsombegroting (incl. uitbreiding) is nader toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.
  43
Bijdrage Regio Zwolle 2024-2028
Vanuit de Regio Zwolle is de hand gelegd aan een nieuwe meerjarige strategische agenda 2024-2028. Naast de continuering van de samenwerking op economie (economic board regio Zwolle - EBRZ), de Human Capital Agenda (HCA) en arbeidsmarkt legt de regio zich met de nieuwe agenda meer toe op ruimtelijke kwaliteit door toevoeging van de NOVEX (NOVI Extra) opgave (verstedelijkingsstrategie, bereikbaarheid, klimaatbestendigheid). De huidige bestuurlijke en ambtelijke inzet in de regio Zwolle zal in de nieuwe agenda zeker voortgezet worden maar met andere accenten (tot nu toe zijn er 5 ‘tafels’. In de nieuwe agenda worden dit twee focusgebieden:
  • Economie en arbeidsmarkt
  • Duurzame groei en leefkwaliteit
Potentieel loopt de bijdrage per inwoner per jaar op van € 6,97 in 2024 tot € 9,35 in 2027. In beide gevallen hoger dan wat wij als gemeente nu bijdragen aan de regio. De bijdrage aan de regio Zwolle valt uiteen in:
  • een verplichte structurele bijdrage voor de ‘basisinfrastructuur’ (het regiobureau en public affairs/communicatie) en
  • een optionele/incidentele bijdrage voor opgavegericht werken (dat zijn dus de focus-gebieden)
In deze begroting is rekening gehouden met een bijdrage van € 6,97 per inwoner in 2024 en een bijdrage van € 8,04 in 2025. In 2025 zullen de agenda en de begroting (van de Regio Zwolle) worden herzien voor de jaren 2026 en 2027, de oplopende bijdrage voor 2026 en 2027 tot en met € 9,35 is daarom niet opgenomen.
  78
Doorbelasting software
Vanuit de BBV is het verplicht om de directe kosten zoveel mogelijk toe te rekenen aan de desbetreffende taakvelden. De begrote doorbelasting van de directe kosten is gewijzigd. Dit leidt tot een nadeel van € 11.000 in programma 3.
  11

Reservemutaties programma

Terug naar navigatie - Reservemutaties programma
 Omschrijving (bedragen x € 1.000) Onttrekking  Storting 
Jaarlijkse onttrekking voor dekking kapitaallasten van beveiliging bedrijventerrein 5  
Agrarische coaching (incidenteel)
Gemeente Staphorst vindt het belangrijk dat agrarische inwoners de mogelijkheid hebben om gebruik te maken van neutrale, professionele hulpverlening die de taal van een agrariër verstaat. Hiervoor is vorig jaar een incidenteel budget beschikbaar gesteld met de mogelijkheid om het contract met 1 jaar te verlengen tot en met 2024. Hiervan wordt gebruik gemaakt.
29  
Budget Leader (cofinanciering) (incidenteel)
Op basis van de succesvolle investeringen ten gevolge van onze participatie in Leader 2014-2022 hebben we een principe-uitspraak gedaan over participatie in Leader 2023-2027 voor Noord-Overijssel. Net als de overige gemeenten in Noord-Overijssel. Leader is een Europese subsidie uit het Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling. De projecten komen voort uit lokale en regionale initiatieven, voor, door en van de inwoners zelf. Voor 50% Europees gesubsidieerd. De andere 50% subsidie is 50/50 voor provincie en gemeente. Per project bedraagt de subsidie maximaal € 100.000 , mits er sprake is van een minimale private bijdrage van eveneens € 100.000. De projecten zullen zich sterker dan in de vorige periode richten op klimaat, milieu, water en biodiversiteit. Het voorgestelde bedrag van € 80.000 is voor de gehele nieuwe periode.
80  
Projectbudget Landelijk Gebied (PPLG) (incidenteel)
In het collegeprogramma 2022 -2026 is opgenomen dat we de agrarische sector vitaal willen houden. Ten aanzien van de financiën is hierover in de begroting 2023 het volgende genoemd: “Voor ondersteuning van pilots die vanuit of samen met de Provincie Overijssel worden uitgevoerd, zijn incidentele middelen nodig. Financiële gevolgen van wat we willen bereiken worden, voor zover die in beeld zijn, verwerkt in de begroting van 2023 en in de meerjarenramingen 2024-2026”. PPLG, GGA en coöperatief tienpuntenplan Staphorsterveld.

Uiterlijk op 1 juli 2023 dienen Gedeputeerde Staten van Overijssel het voorontwerp PPLG in bij het Rijk. Onderdeel van dit PPLG is een gebiedsplan noordwest Overijssel. Voor het deelgebied Staphorsterveld wordt daarin verwezen naar het – onder regie van Staphorst opgestelde - coöperatief tienpuntenplan. Doel van dit plan is om, samen met boeren, terrein beherende organisaties, waterschap, provincie en andere stakeholders, integrale oplossingen te zoeken voor grote maatschappelijke opgaven zoals klimaatverandering, bodemdaling, achteruitgang van biodiversiteit en vraagstukken rondom voedselzekerheid en energievoorziening. Daarbij gaan wij ervan uit dat boeren niet het probleem, maar juist een deel van de oplossing kunnen zijn.

2024: Uitvoering geven aan coöperatief tienpuntenplan en GGA
In 2024 willen we concreet uitvoering gaan geven aan het coöperatieve tienpuntenplan en de gebiedsgerichte aanpak. Hiervoor is tijdelijke uitbreiding in capaciteit nodig in 2024. Dit betreft:
  1. Projectleider ter ondersteuning van (pilots in de) gebiedsgerichte aanpak (€ 86.400)
  2. RO expertise (€ 86.400)
  3. Ondersteuning / projectassistent (€ 27.000)
Voorgesteld wordt om deze kosten te dekken uit de bestemmingsreserve duurzaamheid.

Vooruitblik periode na 2025
Uit de vergaderstukken van het bestuurlijk netwerk landelijk gebied voor 6 april 2023, blijkt dat de VNG momenteel betrokken is bij een artikel-2-onderzoek via het ministerie van LNV door KMPG. Eind mei 2023 moet dit een beeld geven over capaciteits- en expertisebehoefte bij decentrale overheden en financiële middelen als het gaat om het NPLG. Reden hiervoor is dat gemeenten verwachten dat voor de transitieopgaven op het platteland veel ambtelijke capaciteit nodig is. Het is nog niet bekend of en wanneer gemeenten hier een vergoeding voor ontvangen. Ook is er nog geen duidelijkheid over o.a. het landbouwakkoord en de wijze waarop een nieuwe provinciale coalitie vorm wenst te geven aan de plattelandsopgaven. Vanwege deze onduidelijkheid is het nu niet mogelijk om een adequaat beeld te geven van de weerslag op de gemeentelijke begroting. Op voorhand veronderstellen we echter wel dat in de toekomst meer en hogere uitgaven benodigd zijn, met een looptijd tot 2030 – 2035. Het streven is om hier in de volgende zomernota een nauwkeuriger beeld van te kunnen schetsen.
200