Paragraaf 5 - Verbonden partijen

1 | Inleiding op de paragraaf

Omschrijving (toelichting)

Algemeen
Deze paragraaf gaat in op de doelstellingen, activiteiten en de financiële mate van betrokkenheid van de samenwerkingsverbanden waarin onze gemeente in financieel opzicht participeert en (ook) een bestuurlijke invloed kan uitoefenen. Voor de visie op de verbonden partijen wordt verwezen naar de nota verbonden partijen. De opgenomen cijfers zijn de meest recent beschikbare cijfers op 1 maart 2024.

Beleidskader
De nota verbonden partijen is door de raad op 11 mei 2021 vastgesteld.

2 | Bestaande verbonden partijen - Gemeenschappelijke regelingen

Omschrijving (toelichting)

Gemeenschappelijke GGD Regio IJsselland te Zwolle
Bestuurlijk belang	11 deelnemende gemeenten. Gemeenten hebben zitting in het algemeen bestuur. Iedere gemeente heeft 1 stem. Gemeentelijke vertegenwoordiger in het jaar 2024: wethouder J.C. Bos.
Financieel belang gemeente	Het financieel belang komt tot uiting in de jaarlijkse bijdrage. Voor 2024 is er € 928.940 voldaan. Dit is 3,7% van het totaal van de ontvangen gemeentelijke bijdragen door de GGD IJsselland.
Openbaar belang/ doelstelling	GGD IJsselland werkt aan een gezonde samenleving: vitale inwoners in een gezonde leefomgeving. Dit doen we door het uitvoeren van onderzoek, het signaleren van gezondheidsrisico’s, het adviseren van gemeenten en inwoners, het bevorderen van gezond gedrag en het bieden van een vangnet voor mensen die (tijdelijk) niet zelfredzaam zijn. Zo vergroten we gelijke kansen op een gezond leven. We werken voor én met de elf gemeenten in IJsselland en samen met diverse organisaties: voor een gezonde samenleving. Voor het jaar 2023 was toekomstbestendig samenwerken een belangrijke opdracht: het bewaken, beschermen en bevorderen van een gezonde en veilige leefomgeving voor alle Nederlanders. GGD IJsselland is daarnaast onderdeel van een samenhangend aanbod van publieke gezondheid in Nederland en voert taken uit zoals deze in de wet Publieke gezondheid aan gemeenten zijn opgedragen.
Financiële kengetallen	Bedragen (x €1.000)	Begin van het jaar 2023	Einde van het jaar 2023
	Eigen vermogen	1.763	3.191
	Vreemd vermogen	11.247	12.432
	Financieel resultaat	2022: -812	2023: 1.146
Risico's	Elke gemeente geeft een bijdrage per inwoner voor de basisproducten die voor alle gemeenten gezamenlijk worden uitgevoerd (inwonerbijdrage). Voor de diensten Jeugdgezondheidszorg worden de kosten op basis van het aantal inwoners 0-18 jaar verdeeld. GGD IJsselland voert een actief financieel risicobeleid. De weerstandscapaciteit wordt geëvalueerd op basis van een financiële risico-inventarisatie. Aanvullende producten worden gefinancierd door de gemeenten die deze afnemen. Voor de risico’s voor incidentele additionele taken(maatwerk en projecten) is een aparte voorziening getroffen. Risico’s voor additionele producten kunnen niet ten laste komen van alle gemeenten in de Gemeenschappelijke regeling. Indien de weerstandscapaciteit niet voldoet, kunnen gemeenten - naar rato van het inwonertal - worden aangesproken op een eventueel exploitatietekort. Op basis van de meerjarenraming van GGD IJsselland is het risico voor de gemeente Staphorst klein.

Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio IJsselland te Zwolle
Bestuurlijk belang	11 deelnemende gemeenten. Deelname in het dagelijks bestuur door burgemeester J. ten Kate.
Financieel belang gemeente	Het financieel belang komt tot uiting in de jaarlijkse bijdrage. Voor 2024 afgerond € 1,1 miljoen. Percentage Staphorst van het totaal: 2,73 %.
Openbaar belang/ doelstelling	In oktober 2010 is de Wet veiligheidsregio’s in werking getreden. Op basis hiervan zijn in Nederland 25 veiligheidsregio’s ingesteld waaronder Veiligheidsregio IJsselland (VRIJ). Veiligheidsregio IJsselland richt zich op het voorkomen en bestrijden (van de gevolgen) van branden, ongevallen, rampen en crises. Dit gebeurt in het gebied van de elf, via een gemeenschappelijke regeling, aangesloten gemeenten.
Financiële kengetallen	Bedragen (x € 1.000)	Begin van het jaar 2023	Einde van het jaar 2023
	Eigen vermogen	5.345	5.417
	Vreemd vermogen	39	291
	Financieel resultaat	2022: -/- 33	2023: -/-652
Risico's	In 2023 is een externe toets uitgevoerd op de meerjarenbegroting 2024 – 2027 van Veiligheidsregio IJsselland. Hierbij is mede gekeken naar de risico’s die door IJsselland worden gesignaleerd ook in vergelijking met vier andere vergelijkbare veiligheidsregio’s. Hoewel de omvang van het weerstandsvermogen binnen Veiligheidsregio IJsselland ten opzichte van de andere vier vergelijkbare veiligheidsregio’s laag is, is het advies om o.b.v. de externe toets op de begroting de norm voor de omvang van de algemene reserve te handhaven. Er is nog maar beperkt beroep gedaan op de algemene reserve sinds 2014 en zo wordt voorkomen dat er onnodig “dood” geld op de plank ligt. Wanneer in de toekomst blijkt dat de omvang van de algemene reserve te beperkt is dan zal een bijstelling plaats moeten vinden.

Gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningsschap Reestmond te Meppel
Bestuurlijk belang	De gemeenten Meppel, Westerveld en Staphorst nemen deel. Staphorst levert als lid voor het dagelijks bestuur en algemeen bestuur: wethouder J.C. Bos In het algemeen bestuur is de gemeente vertegenwoordigd door wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente	Het financieel belang komt tot uiting in de jaarlijkse bijdrage 2024: € 876.000
Openbaar belang/ doelstelling	Het zorg dragen voor aangepaste werkgelegenheid voor personen met medische/ of sociale beperkingen.
Financiële kengetallen	Bedragen (x €1.000)	Begin van het jaar 2023	Einde van het jaar 2023
	Eigen vermogen	2.618	3.154
	Vreemd vermogen	2.382	2.138
	Financieel resultaat	2022: 299	2023: 536
Risico's	Bijdragen gemeenten De gemeenten die de gemeenschappelijke regeling hebben getroffen, waaronder Staphorst, zijn verantwoordelijk voor de volledige financiering van deze regeling, ook als dit onverwachte verliezen betreft. De impact van de risico’s is in 2021 geschat op € 819.000,- met een waarschijnlijke impact van € 256.000. Deze verwachting is gebaseerd op het gewogen gemiddelde van alle inschattingen van kansen en impact. De algemene reserve, die ultimo 2023 € 1.566.000 bedraagt, is in principe volledig beschikbaar als incidentele weerstandscapaciteit en is momenteel van voldoende omvang teneinde de geschatte risico's op te vangen.

Gemeenschappelijke regeling Serviceteam Jeugd IJsselland te Zwolle
Bestuurlijk belang	11 gemeenten nemen deel in deze nieuwe vorm van een GR, waar geen sprake is van een algemeen bestuur; alleen van een dagelijks bestuur. In dit dagelijks bestuur is Staphorst vertegenwoordigd door wethouder J.C. Bos. Het bestuur besluit bij volstrekte meerderheid van stemmen.
Financieel belang gemeente	Het financieel belang komt tot uiting in de jaarlijkse bijdrage. Dit betreft 2,39 % van de totale bijdrage uit de GR die de RSJ-IJsselland ontvangt. Voor 2024, bedroeg de bijdrage € 49.377 exclusief budget voor de zorgkosten (doorbetaling kosten jeugdzorg aan de RSJ die zorg draagt voor facturatie enz.).
Openbaar belang/ doelstelling	Uitvoeringsorganisatie die in opdracht van de samenwerkende gemeenten verantwoordelijk is voor jeugdhulp. De kerntaken bestaan uit inkoop van de jeugdhulp en contractbeheer/contractmanagement, bevoorschotten en afhandelen facturatie en het leveren van financiële monitoring van de jeugdhulp.
Financiële kengetallen	Bedragen (x €1.000)	Begin van het jaar 2023	Einde van het jaar 2023
	Eigen vermogen	0	0
	Vreemd vermogen	558	716
	Financieel resultaat	2022: 86	2023: 0
Risico's	Eventuele tekorten komen voor rekening van de deelnemende gemeenten. Hiervoor is een vereveningsovereenkomst opgesteld (betaling naar rato deelname). Na afloop van het jaar vindt er een verevening plaats.

Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst IJsselland te Zwolle
Bestuurlijk belang	11 gemeenten en provincie Overijssel nemen deel in deze GR. De oprichting vond plaats op 22 december 2016. Ingangsdatum 1 januari 2018. In het algemeen bestuur is Staphorst vertegenwoordigd door wethouder H. Brinkman.
Financieel belang gemeente	Het financieel belang komt tot uiting in de jaarlijkse bijdrage. Voor 2023 zijn de kosten ongeveer (afgerond) € 0,7 miljoen.
Openbaar belang/ doelstelling	De Omgevingsdienst IJsselland wil: een hoogwaardige bijdrage leveren aan een veilige, gezonde, aantrekkelijke en duurzame omgeving om in te wonen, werken en leven. onder het motto ‘Lokale binding, regionale bundeling’ de Omgevingsdienst nabijheid met schaalvergroting combineren. De verbinding van kwaliteitsverbetering en efficiencywinst komt zo binnen bereik. de Omgevingsdienst een betrouwbare partner zijn in de keten met het Openbaar Ministerie (OM), politie, Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) en Veiligheidsregio (VR) en een samenwerkingspartner van de waterschappen in Overijssel. De Omgevingsdienst heeft daarbij als doel om meerwaarde te creëren op het gebied van de fysieke leefomgeving. van toegevoegde waarde zijn voor het bedrijfsleven, de inwoners en de leefomgeving van IJsselland.
Financiële kengetallen	Bedragen (x €1.000)	Begin van het jaar 2023	Einde van het jaar 2023
	Eigen vermogen	516	2.7
	Vreemd vermogen	2.840	3.400
	Financieel resultaat	2022: 200	2023: -/-313
Risico's	De risico inventarisatie zoals deze in de begroting 2024 is vastgesteld, resulteert in een benodigd weerstandsvermogen van € 311.000 en bedraagt hiermee ongeveer 3% van de begroting.

3 | Bestaande verbonden partijen - Vennootschappen en coöperaties

Omschrijving (toelichting)

BNG Bank N.V. Den Haag
Bestuurlijk belang	Via stemrecht op aandelen: 0,054%, portefeuillehouder: wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente	30.030 aandelen; één stem per aandeel van EUR 2,50. Totale waarde € 75.075.
Openbaar belang/ doelstelling	BNG Bank is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De bank draagt duurzaam bij aan het laag houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger.
Financiële kengetallen	Bedragen (x € 1 miljoen)	Begin van het jaar 2023	Einde van het jaar 2023
	Eigen vermogen	4.306	4.412
	Vreemd vermogen	107.459	110.819
	Achtergestelde schulden	X	X
	Dividend per aandeel	2019: € 1,27 2020: € 1,81 2021: € 2,28 2022: € 2,50 2023: € 2,16
	Financieel resultaat	2020: 221 2021: 236 2022: 300 2023: 254
Risico's	Beperkt, tot deelname in het aandelenkapitaal. Het resultaat financiële transacties zal ook in de nabije toekomst gevoelig blijven voor politieke, economische en monetaire ontwikkelingen.
Beleidsvoornemens en veranderingen	In het halfjaarsbericht van 2024 zijn de verwachtingen over het resultaat positief. De BNG heeft het eerste half jaar een resultaat geboekt van EUR 158 miljoen. In dezelfde periode van vorig jaar kwam de nettowinst uit op EUR 141 miljoen. De hogere nettowinst is een gevolg van een hoger renteresultaat en een daling in de contributie aan het resolutiefonds. In de tweede helft van dit jaar gaat BNG Bank voort op de ingeslagen weg. De verwachting is dat kredietvraag voor investeringen in neiuwbouw en verduurzaming hoog zal blijven. BNG Bank blijft alert op economische ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op hun financiële resultaten.

Vennootschap NV Rendo Holding te Meppel
Bestuurlijk belang	Via stemrecht op aandelen: 4,34%, portefeuillehouder: wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente	43 aandelen ad € 453,77, totale waarde € 19.512.
Openbaar belang/ doelstelling	De netbeheerderstaak is een publiek belang, wettelijk geregeld met onder andere toezicht vanuit de Autoriteit Consument en Markt.
Financiële kengetallen	Bedragen (x €1.000)	Begin van het jaar 2023	Einde van het jaar 2023
	Eigen vermogen	76.941	78.688
	Vreemd vermogen	8.322	11.552
	Financieel resultaat	2022: 5.917	2023: 7.283
	Dividend Staphorst (x €1)	2022: 239.000	2023: 223.000
Risico's	Risico’s: Beperkt, tot deelname aandelenkapitaal.

Vennootschap N.V. Rova te Zwolle
Bestuurlijk belang	Via stemrecht op aandelen: 3,09%. Portefeuillehouder: J. Bos
Financieel belang gemeente	217 aandelen, nominale waarde € 113,45. Totale waarde € 24.618. Achtergestelde lening van € 378.903. Rentevergoeding: 8%.
Openbaar belang/ doelstelling	Werken aan het terugdringen van afval en het bevorderen van hergebruik van grondstoffen. De gemeente Staphorst draagt zorg voor onze publieke leefomgeving en alles wat daarin gebeurt. Is verantwoordelijk voor de inzameling en verwerking van het afval van inwoners. Omdat beheer in alle dynamiek en hectiek van het dagelijkse leven efficiënt en effectief uit te kunnen voeren werken gemeenten w.o. Staphorst veelal samen. Zo ook binnen ROVA. Als gemeentelijke uitvoeringsorganisatie in dienst van 23 samenwerkende gemeenten heeft deze zich verbonden aan bovengenoemde maatschappelijke verantwoordelijkheid. ROVA heeft zich ontwikkeld tot een duurzaam dienstenbedrijf. Duurzame ontwikkeling begint bij het besef van het dragen van verantwoordelijkheid naar toekomstige generaties en het zuinig moeten zijn op de schaarse grondstoffen die worden verbruikt.
Financiële kengetallen	Bedragen (x € 1.000)	Begin van het jaar 2023	Eind van het jaar 2023
	Eigen vermogen	37.637	39.348
	Vreemd vermogen	66.702	63.662
	Financieel resultaat	2022: 4.369	2023: 5.384
	Dividend Staphorst (x €1)	2022: 79.000	2023: 73.000
Risico's	Beperkt, tot: Deelname aandelenkapitaal. Verstrekte achtergestelde lening ad € 379.000 (afgerond). Een aanvullend risico is het achterblijven van de geraamde dividendinkomsten (maakt onderdeel uit van de kostendekkendheid van het product afval).

Vennootschap N.V. Vitens te Zwolle
Bestuurlijk belang	Via stemrecht op aandelen: 0,32%. Aantal aandelen: 18.531, de nominale waarde per aandeel is € 0,24. Totale waarde: € 4.571. Portefeuillehouder: wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente	De aandelen van Vitens zijn voor 100 procent in handen van provincies en gemeenten. Vitens kent 110 aandeelhouders, die gezamenlijk 5.777.247 aandelen bezitten. Staphorst bezit 18.531 aandelen ad € 1. Totale waarde: € 18.531. Stemrecht op aandelen: 0,321%.
Openbaar belang/ doelstelling	Het produceren, distribueren en leveren van drinkwater aan onze klanten en de daarbij horende dienstverlening. Doelstelling: elke druppel duurzaam is de strategie tot en met 2030, hierbij zijn er drie aandachtsgebieden: duurzaam watersysteem, duurzame bronnen en duurzaam gebruik van drinkwater.
Financiële kengetallen	Bedragen (x € 1 miljoen)	Begin van het jaar 2023	Eind van het jaar 2023
	Eigen vermogen	649	678
	Vreemd vermogen	1.560	1.447
	Financieel resultaat na belastingen	2022: 8,2	2023: 27,2
	Dividend Staphorst	2022: 0	2023: 0
Risico's	Beperkt tot deelname aandelenkapitaal.

Enexis Holding N.V.
Bestuurlijk belang	Via stemrecht op aandelen: 0,0226% Portefeuillehouder: wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente	Totaal aantal aandelen: 33.779. Daarnaast heeft de gemeente Staphorst in 2020 een converteerbare hybride aandeelhouderslening verstrekt aan Enexis Holding N.V. voor een bedrag van € 112.836. Begin 2023 heeft een aandelenwaarding plaatsgevonden, de puntschatting bedraagt € 38,83 per aandeel.
Openbaar belang/ doelstelling	Enexis beheert het energienetwerk in Noord-, Oost- en Zuid-Nederland voor de aansluiting van ongeveer 2,8 miljoen huishoudens, bedrijven en overheden. De netbeheerderstaak is een publiek belang, wettelijk geregeld met onder andere toezicht vanuit de Autoriteit Consument en Markt.
Financiële kengetallen	Bedragen (x € 1 miljoen)	Begin van het jaar 2024	Eind van het jaar 2024
	Eigen vermogen	5.320	5.538
	Vreemd vermogen	5.140	5.949
	Financieel resultaat	2023: 72.000	2024: 254.000
	Dividend Staphorst (x €1)	2022: 44.000	2023: 8.000
Risico's	Verkenningen van netbeheer NL en de individuele netbeheerders geven aan dat de energietransitie een enorme investeringsopgave en daaruit voortvloeiende kapitaalbehoefte tot gevolg heeft. Uitgangspunt is dat Enexis financieel solide blijft, geen financiële risico’s neemt en tenminste een A credit-rating behoudt. Eind 2022 hebben de 3 regionale netbeheerders (Enexis, Alliander en Stedin) en hun aandeelhouders een onderhandelaarsakkoord bereikt met het Rijk over de voorwaarden en het proces voor een toekomstige participatie door het Rijk als de kapitaalbehoefte de mogelijkheden van het bedrijf en de huidige aandeelhouders overstijgt.

Vennootschap Wadinko B.V. te Zwolle
Bestuurlijk belang	Via stemrecht op aandelen: 1,67%, portefeuillehouder wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente	40 aandelen, geen balanswaarde
Openbaar belang/ doelstelling	De vennootschap heeft tot doel het deelnemen in ondernemingen en vennootschappen, met name die welke ten doel hebben het stimuleren van en het deelnemen in ontwikkelingen en projecten op het gebied van milieu, techniek en innovatie, alsmede het daartoe deelnemen in andere ondernemingen en vennootschappen.
Financiële kengetallen	Bedragen (x € 1 miljoen)	Begin van het jaar 2023	Einde van het jaar 2023
	Eigen vermogen	82	82
	Vreemd vermogen	8,5	8,7
	Financieel resultaat	2022: 12,9	2023: 1.85
	Dividend Staphorst (x €1)	2022: 25000	2023: 25.000
Risico's	Inherent aan haar doelstellingen loopt Wadinko risico’s. Door de interne maatregelen, met betrekking tot risicobeheersing, zoals beschreven in de jaarrekening, zijn de risico’s voor de aandeelhouders beperkt.

CSV Amsterdam B.V. (voorheen Claim staat Vennootschap B.V.) te 's Hertogenbosch
Bestuurlijk belang	Via stemrecht op aandelen 0,0216%, portefeuillehouder wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente	432 aandelen: 0,0216% van gestort aandelenkapitaal ad € 20.000 = € 4,32.
Openbaar belang/ doelstelling	Met de afwikkeling van de gerechtelijke procedure tegen de Belastingdienst naheffingsaanslag afvalstoffenbelasting in 2014 resteren er geen rechten en plichten meer die zijn voortgekomen uit de verkoop van Attero. Inmiddels is het besluit in voorbereiding om in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 17 april 2025, de vennootschap op te heffen en te liquideren. Verwachting is dat dit besluit zal worden bekrachtigd door de aandeelhouders. De resterende liquide middelen van ongeveer totaal € 8,5 miljoen zal dan vervolgens naar rato van het aandelenbelang aan de aandeelhouders binnen 5 werkdagen na het besluit kunnen worden uitgekeerd.
Financiële kengetallen	Bedragen (x €)	Begin van het jaar 2024	Eind van het jaar 2024
	Eigen vermogen	84.349	8.580.202
	Vreemd vermogen	64.446	6.572
	Financieel resultaat	2023: -/- 125.730	2024: 8.095.853
Risico's	Het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders is relatief gering en beperkt tot de hoogte van het gestort aandelenkapitaal en het resterend werkkapitaal van deze vennootschap.

Vennootschap PBE (publiek belang elektriciteitsproductie) B.V. te 's Hertogenbosch
Bestuurlijk belang	Via stemrecht op aandelen 0,0216%, Portefeuillehouder wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente	432 aandelen. Nominale waarde per aandeel: € 0,01. Totale waarde aandelen: € 1,00.
Openbaar belang/ doelstelling	Publiek belang: Afhandeling van alle rechten en plichten die zijn voortgekomen uit de verkoop van Essent. (namens de verkopende aandeelhouders Essent). Ondanks dat het General Escrow fonds in juni 2016 is geliquideerd, dient de vennootschap als gevolg van contractuele verplichtingen met betrekking tot het Convenant Borging Publiek Belang Kerncentrale Borssele uit 2009 nog in stand gehouden te worden. Het bestuur van de vennootschap is in overleg met de andere contractuele partijen om na te gaan of deze contractuele verplichtingen voortijdig kunnen worden beëindigd en de vennootschap vervolgens kan worden ontbonden. Het doel is dat de vennootschap in 2023 zal kunnen worden opgeheven en de resterende liquide middelen kunnen worden uitgekeerd aan de aandeelhouders naar rato van het aandelenbelang.
Financiële kengetallen	Bedragen (x € 1.000)	Begin van het jaar 2023	Eind van het jaar 2023
	Eigen vermogen	1.480	1.444
	Vreemd vermogen	9.9	32
	Financieel resultaat	2022: -/- 52	2023: -/- 36
Risico's	Het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders is relatief gering en beperkt tot de hoogte van het gestort aandelenkapitaal en het resterend werkkapitaal in deze vennootschap.

4 | Bestaande verbonden partijen - Stichtingen en verenigingen

Omschrijving (toelichting)

Stichting dagelijks beheer MCR te Rouveen
Bestuurlijk belang	Via stemrecht in dagelijks bestuur van de MCR. Andere partijen in de stichting: basisschool de Triangel en basisschool de Levensboom.
Financieel belang gemeente	De exploitatiebijdrage van € 56.200 aan de stichting voor de kosten van de sportzalen en peuterspeelzaal.
Openbaar belang/ doelstelling	De gemeente geeft het publieksbelang en de behartiging hiervan vorm via de privaatrechtelijke weg door: De wettelijke zorgplicht voor het aanbieden van een ruimte voor gymlessen; Het initiëren en te faciliteren van het multifunctionele karakter van de MCR vorm en inhoud te geven; Ruimte te bieden aan het peuterspeelzaalwerk; De openbare bibliotheek een uitleenruimte ter beschikking te stellen. Door deze constructie worden basisschool de Triangel en basisschool de Levensboom hierbij betrokken
Financiële kengetallen	Bedragen (x €)	Begin van het jaar 2024	Einde van het jaar 2024
	Eigen vermogen	42.564	56.771
	Vreemd vermogen	118.470	152.948
	Resultaat	2023: -/- 60.579	2024: +/- 14.207
Risico's	Doordat de exploitatie en beheer van de bijzondere scholen wettelijk op afstand zijn gezet, is geen sprake van volledige betrokkenheid. De gemeente heeft een (gering) aandeel van 27% in deze stichting op basis van de vloeroppervlakte.