Paragraaf 5 - Verbonden partijen

1 | Inleiding op de paragraaf

Terug naar navigatie - Paragraaf 5 - Verbonden partijen - 1 | Inleiding op de paragraaf

Algemeen
Deze paragraaf gaat in op de doelstellingen, activiteiten en de financiële mate van betrokkenheid van de samenwerkingsverbanden waarin onze gemeente in financieel opzicht participeert en (ook) een bestuurlijke invloed kan uitoefenen. Voor de visie op de verbonden partijen wordt verwezen naar de nota verbonden partijen.

Beleidskader
De nota verbonden partijen is door de raad op 11 mei 2021 vastgesteld.

2 | Bestaande verbonden partijen - Gemeenschappelijke regelingen

Terug naar navigatie - Paragraaf 5 - Verbonden partijen - 2 | Bestaande verbonden partijen - Gemeenschappelijke regelingen
Gemeenschappelijke GGD Regio IJsselland te Zwolle 
Bestuurlijk belang 11 deelnemende gemeenten. Gemeenten hebben zitting in het algemeen bestuur. Iedere gemeente heeft 1 stem.
Gemeentelijke vertegenwoordiger in het jaar 2025: wethouder J.C. Bos.
Financieel belang gemeente De te betalen bijdrage die staat vermeld in de begroting 2026 van de GGD is € 1.011.000. 
Daarnaast  is een bijdrage is  een  bedrag van € 32.000,-  voor toezicht Kinderopvang opgenomen.  De totale bijdrage 2026 van de gemeente Staphorst , inclusief het voorschot toezicht kinderopvang is € 1.043.000. 
Openbaar belang/ doelstelling GGD IJsselland werkt aan publieke gezondheid voor 11 gemeenten en wil het gezicht zijn van de publieke gezondheid in de samenleving. Zij zetten hun expertise in en delen deze in de samenwerking met andere partijen. Alle inwoners in de regio zijn op een eigen manier bezig met gezondheid. Daar sluiten zij bij aan met als uitgangspunt zoveel mogelijk regie bij de inwoner.  Ze spelen snel en flexibel in op vragen en ontwikkelingen in de samenleving en gaan daarbij actief op zoek naar kansen.
GGD IJsselland is daarnaast onderdeel van een samenhangend aanbod van publieke gezondheid in Nederland en voert taken uit zoals deze in de wet Publieke gezondheid aan gemeenten zijn opgedragen.
Financiële kengetallen 

Bedragen (x €1.000)
Begin van het jaar 2024 Einde van het jaar 2024
Eigen vermogen 3.191 4.110
Vreemd vermogen 12.432 12.419
Financieel resultaat 2023: 1.146
2024: 975
Risico's Elke gemeente geeft een bijdrage per inwoner voor de basisproducten die voor alle gemeenten gezamenlijk worden uitgevoerd (inwonerbijdrage). Voor de diensten Jeugdgezondheidszorg worden de kosten op basis van het aantal inwoners 0-18 jaar verdeeld.
GGD IJsselland voert een actief financieel risicobeleid. De weerstandscapaciteit wordt geëvalueerd op basis van een financiële risico-inventarisatie.
Aanvullende producten worden gefinancierd door de gemeenten die deze afnemen. Voor de risico’s voor incidentele additionele taken(maatwerk en projecten) is een aparte voorziening getroffen. Risico’s voor additionele producten kunnen niet ten laste komen van alle gemeenten in de Gemeenschappelijke regeling.
Indien de weerstandscapaciteit niet voldoet, kunnen gemeenten - naar rato van het inwonertal - worden aangesproken op een eventueel exploitatietekort. Op basis van de meerjarenraming van GGD IJsselland is het risico voor de gemeente Staphorst klein.
In het risicoprofiel voor 2026 wordt geen rekening gehouden met de overgang van RSJ IJsselland naar de GGD. Deze kansen en risico's worden opgenomen in de eerstvolgende begrotingswijziging 2026.
Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio IJsselland te Zwolle 
Bestuurlijk belang 11 deelnemende gemeenten. Deelname in het dagelijks bestuur door burgemeester J. ten Kate.
Financieel belang gemeente Het financieel belang komt tot uiting in de jaarlijkse bijdrage. Voor 2026 afgerond € 1,3 miljoen. 

Openbaar belang/ doelstelling
In oktober 2010 is de Wet veiligheidsregio’s in werking getreden. Op basis hiervan zijn in Nederland 25 veiligheidsregio’s ingesteld waaronder Veiligheidsregio IJsselland (VRIJ). Veiligheidsregio IJsselland richt zich op het voorkomen en bestrijden (van de gevolgen) van branden, ongevallen, rampen en crises. Dit gebeurt in het gebied van de elf, via een gemeenschappelijke regeling, aangesloten gemeenten.
Financiële kengetallen
Bedragen (x € 1.000)
Begin van het jaar 2024
Einde van het jaar 2024
Eigen vermogen     5.417 5.403
Vreemd vermogen 39.700 37.475
Financieel resultaat 2023:  652
2024:  633 
Risico's In 2023 is een externe toets uitgevoerd op de meerjarenbegroting 2024 – 2027 van Veiligheidsregio IJsselland. Hierbij is mede gekeken naar de risico’s die door IJsselland worden gesignaleerd ook in vergelijking met vier andere vergelijkbare veiligheidsregio’s. Hoewel de omvang van het weerstandsvermogen binnen Veiligheidsregio IJsselland ten opzichte van de andere vier vergelijkbare veiligheidsregio’s laag is, is het advies om o.b.v. de externe toets op de begroting de norm voor de omvang van de algemene reserve te handhaven. Er is nog maar beperkt beroep gedaan op de algemene reserve sinds 2014 en zo wordt voorkomen dat er onnodig “dood” geld op de plank ligt. Wanneer in de toekomst blijkt dat de omvang van de algemene reserve te beperkt is dan zal een bijstelling plaats moeten vinden.
Gemeenschappelijke regeling Werkvoorzieningsschap Reestmond te Meppel
Bestuurlijk belang De gemeenten Meppel, Westerveld en Staphorst nemen deel.
Staphorst levert als lid voor het dagelijks bestuur en algemeen bestuur: wethouder J.C. Bos
In het algemeen bestuur is de gemeente vertegenwoordigd door wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente Het financieel belang komt tot uiting in de jaarlijkse bijdrage 2025: € 991.000.
Openbaar belang/ doelstelling Het zorg dragen voor aangepaste werkgelegenheid voor personen met medische/ of sociale beperkingen.
Financiële kengetallen 

Bedragen (x €1.000) Begin van het jaar 2024 Einde van het jaar 2024
Eigen vermogen 3.188 3.648
Vreemd vermogen  2.139 1.387
Financieel resultaat 2023: 570
2024: 460
Risico's Bijdragen gemeenten
De gemeenten die de gemeenschappelijke regeling hebben getroffen, waaronder Staphorst, zijn verantwoordelijk voor de volledige financiering van deze regeling, ook als dit onverwachte verliezen betreft.
De waarschijnlijke impact van de risico’s is in 2026 geschat op € 274.000,-. Deze verwachting is gebaseerd op het gewogen gemiddelde van alle inschattingen van kansen en impact.
De algemene reserve, die ultimo 2024 € 2.060.000 bedraagt, is in principe volledig beschikbaar als incidentele weerstandscapaciteit en is momenteel van voldoende omvang teneinde de geschatte risico's op te vangen.
Gemeenschappelijke regeling Serviceteam Jeugd IJsselland te Zwolle
Bestuurlijk belang 11 gemeenten nemen deel in deze nieuwe vorm van een GR, waar geen sprake is van een algemeen bestuur; alleen van een dagelijks bestuur. In dit dagelijks bestuur is Staphorst vertegenwoordigd door wethouder J.C. Bos. Het bestuur besluit bij volstrekte meerderheid van stemmen.
Financieel belang gemeente Het financieel belang komt tot uiting in de jaarlijkse bijdrage. Dit betreft 2,39 % van de totale bijdrage uit de GR die de RSJ-IJsselland ontvangt.
Voor 2025 bedroeg de bijdrage € 51.681 exclusief budget voor de zorgkosten.
Openbaar belang/ doelstelling Uitvoeringsorganisatie die in opdracht van de samenwerkende gemeenten verantwoordelijk is voor jeugdhulp.
De kerntaken bestaan uit inkoop van de jeugdhulp en contractbeheer/contractmanagement, bevoorschotten en afhandelen facturatie en het leveren van financiële monitoring van de jeugdhulp.
Financiële kengetallen 

Bedragen (x €1.000) Begin van het jaar 2024 Einde van het jaar 2024
Eigen vermogen  0 0
Vreemd vermogen 716 518
Financieel resultaat 2023: 0 2024: 0
Risico's Eventuele tekorten komen voor rekening van de deelnemende gemeenten. Hiervoor is een vereveningsovereenkomst opgesteld (betaling naar rato deelname). Na afloop van het jaar vindt er een verevening plaats. 
Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst IJsselland te Zwolle
Bestuurlijk belang 11 gemeenten en provincie Overijssel nemen deel in deze GR.
De oprichting vond plaats op 22 december 2016. Ingangsdatum 1 januari 2018.
In het algemeen bestuur is Staphorst vertegenwoordigd door wethouder H. Brinkman.
Financieel belang gemeente Het financieel belang komt tot uiting in de jaarlijkse bijdrage. Volgens de ontwerpbegroting 2026 is de bijdrage voor Staphorst in 2026 ongeveer € 0,84 miljoen, dit loopt  in de jaren 2027 t/m 2029 op tot ongeveer  € 0,9 mln.
Openbaar belang/ doelstelling

De Omgevingsdienst IJsselland wil:

  • een hoogwaardige bijdrage leveren aan een veilige, gezonde, aantrekkelijke en duurzame omgeving om in te wonen, werken en leven.
  • onder het motto ‘Lokale binding, regionale bundeling’ de Omgevingsdienst nabijheid met schaalvergroting combineren. De verbinding van kwaliteitsverbetering en efficiencywinst komt zo binnen bereik.
  • de Omgevingsdienst een betrouwbare partner zijn in de keten met het Openbaar Ministerie (OM), politie, Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) en Veiligheidsregio (VR) en een samenwerkingspartner van de waterschappen in Overijssel. De Omgevingsdienst heeft daarbij als doel om meerwaarde te creëren op het gebied van de fysieke leefomgeving.
  • van toegevoegde waarde zijn voor het bedrijfsleven, de inwoners en de leefomgeving van IJsselland.
Financiële kengetallen 

Bedragen (x €1.000) Begin van het jaar 2024
Einde van het jaar  2024
Eigen vermogen 3 507
Vreemd vermogen 3.513 7.657
Financieel resultaat 2023: -/- 313 2024: 191
Risico's De risico inventarisatie zoals deze in de begroting 2024 is vastgesteld, resulteert in een benodigd weerstandsvermogen van € 311.000 en bedraagt hiermee ongeveer 3% van de begroting. 

3 | Bestaande verbonden partijen - Vennootschappen en coöperaties

Terug naar navigatie - Paragraaf 5 - Verbonden partijen - 3 | Bestaande verbonden partijen - Vennootschappen en coöperaties
BNG Bank N.V. Den Haag
Bestuurlijk belang Via stemrecht op aandelen: 0,054%, portefeuillehouder: wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente 30.030 aandelen; één stem per aandeel van €  2,50. Totale waarde € 75.075.
Openbaar belang/ doelstelling BNG Bank is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De bank draagt duurzaam bij aan het laag houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger.
Financiële kengetallen Bedragen (x € 1 miljoen)
Begin van het jaar 2024 Einde van het jaar 2024
Eigen vermogen     € 4.721 € 4.777
Vreemd vermogen €  110.819 € 123.814
Achtergestelde schulden
€ 18  €  19
Dividend per aandeel (*€ 1,00)

2023: € 2,16

 2024: € 2,51

Financieel resultaat (*€ 1 mln)

 2023: € 254

 2024: € 294

Risico's Beperkt, tot deelname in het aandelenkapitaal.
Het resultaat op financiële transacties zal ook in de nabije toekomst gevoelig blijven voor politieke, economische en monetaire ontwikkelingen.
Beleidsvoornemens en veranderingen In 2024 heeft de BNG solide resultaten geboekt en vergrootte haar kredietportefeuille. De bank blijft investeren in duurzaamheid en sociale vooruitgang. De verwachting is dat kredietvraag voor investeringen in nieuwbouw en verduurzaming hoog zal blijven. BNG Bank blijft alert op economische ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op hun financiële resultaten.
Vennootschap NV Rendo Holding te Meppel 
Bestuurlijk belang Via stemrecht op aandelen: 4,34%, portefeuillehouder: wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente 43 aandelen ad € 453,77, totale waarde € 19.512. 
Openbaar belang/ doelstelling De netbeheerderstaak is een publiek belang, wettelijk geregeld met onder andere toezicht vanuit de Autoriteit Consument en Markt.
Financiële kengetallen 

Bedragen (x €1.000) Begin van het jaar  2024 Einde van het jaar 2023
Eigen vermogen 76.941 78.688
Vreemd vermogen 8.322 11.552
Financieel resultaat 2022: 5.917 2023: 7.283
Dividend Staphorst (x €1) 2022: 239.000 2023: 223.000
Risico's Risico’s:
Beperkt, tot deelname aandelenkapitaal.
Vennootschap N.V. Rova te Zwolle
Bestuurlijk belang Via stemrecht op aandelen: 3,09%. Portefeuillehouder: J. Bos
Financieel belang gemeente 217 aandelen, nominale waarde € 113,45. Totale waarde € 24.618. Achtergestelde lening van € 378.903. Rentevergoeding: 8%.
Openbaar belang/ doelstelling Werken aan het terugdringen van afval en het bevorderen van hergebruik van grondstoffen. De gemeente Staphorst draagt zorg voor onze publieke leefomgeving en alles wat daarin gebeurt. Is verantwoordelijk voor de inzameling en verwerking van het afval van inwoners. Omdat beheer in alle dynamiek en hectiek van het dagelijkse leven efficiënt en effectief uit te kunnen voeren werken gemeenten w.o. Staphorst veelal samen. Zo ook binnen ROVA. Als gemeentelijke uitvoeringsorganisatie in dienst van 23 samenwerkende gemeenten heeft deze zich verbonden aan bovengenoemde maatschappelijke verantwoordelijkheid. ROVA heeft zich ontwikkeld tot een duurzaam dienstenbedrijf. Duurzame ontwikkeling begint bij het besef van het dragen van verantwoordelijkheid naar toekomstige generaties en het zuinig moeten zijn op de schaarse grondstoffen die worden verbruikt.
 Financiële kengetallen 

Bedragen (x € 1.000)
Begin van het jaar 2024 Eind van het jaar 2024
Eigen vermogen 39.348 40.794
Vreemd vermogen 63.662 67.092
Financieel resultaat
2023: 5.384 2024: 4.820
Dividend Staphorst (x €1)
2023: 73.000 2024: 73.000
Risico's

Beperkt, tot:

  1. Deelname aandelenkapitaal.
  2. Verstrekte achtergestelde lening ad € 379.000 (afgerond).
  3. Een aanvullend risico is het achterblijven van de geraamde dividendinkomsten (maakt onderdeel uit van de kostendekkendheid van het product afval).
Vennootschap N.V. Vitens te Zwolle
Bestuurlijk belang Via stemrecht op aandelen: 0,32%.  Aantal aandelen: 18.531. Portefeuillehouder: wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente

De aandelen van Vitens zijn voor 100 procent in handen van provincies en gemeenten. Vitens kent 110 aandeelhouders, die gezamenlijk 5.777.247 aandelen bezitten. Staphorst bezit 18.531 aandelen ad € 1, totale waarde: € 18.531. De nominale waarde is € 0,24 per aandeel, de totale boekwaarde is € 4.571.

Openbaar belang/ doelstelling Het produceren, distribueren en leveren van drinkwater aan onze klanten en de daarbij horende dienstverlening.
Doelstelling: elke druppel duurzaam is de strategie tot en met 2030, hierbij zijn er drie aandachtsgebieden: duurzaam watersysteem, duurzame bronnen en duurzaam gebruik van drinkwater. 
 Financiële kengetallen 

Bedragen (x € 1 miljoen)
Begin van het jaar 2024
Eind van het jaar 2024
Eigen vermogen  678  714
Vreemd vermogen 1.560 1685
Financieel resultaat na belastingen 2024:  €  34,5
2023: €  27,2
 Dividend Staphorst
2023:  0
2024: 0
Risico's Beperkt tot deelname in aandelenkapitaal. Een aanvullend risico is het achterblijven van de geraamde dividendinkomsten. De toegenomen investeringsbehoefte zorgt voor druk op de financiële ratio's . Per eind 2024 is de solvabiliteit 29,8%.  Bij een solvabiliteit < 30% wordt in beginsel geen dividend uitgekeerd, maar Vitens streeft naar  een solvabiliteit van minimaal 35%.  Dit betekent dat bij ongewijzigd beleid de komende jaren  geen perspectief op dividend is.
Enexis Holding N.V.  
Bestuurlijk belang Via stemrecht op aandelen: 0,0226% Portefeuillehouder: wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente Totaal aantal aandelen: 33.779. 
Daarnaast heeft de gemeente Staphorst in 2020 een converteerbare hybride aandeelhouderslening verstrekt aan Enexis Holding N.V. voor een bedrag van € 112.836.
Begin 2023 heeft een aandelenwaarding plaatsgevonden, de puntschatting bedraagt € 38,83 per aandeel.
Openbaar belang/ doelstelling Enexis beheert het energienetwerk in Noord-, Oost- en Zuid-Nederland voor de aansluiting van ongeveer 2,8 miljoen huishoudens, bedrijven en overheden. De netbeheerderstaak is een publiek belang, wettelijk geregeld met onder andere toezicht vanuit de Autoriteit Consument en Markt.
 Financiële kengetallen 

Bedragen (x € 1 miljoen)
Begin van het jaar 2024 Eind van het jaar 2024
Eigen vermogen 5.320 5.538
Vreemd vermogen 5.140 5.949
Financieel resultaat  2023: 72.000
2024: 254.000
Dividend Staphorst (x €1)
2023: 8.000
2024: 29.000
Risico's

Verkenningen van netbeheer NL en de individuele netbeheerders geven aan dat de energietransitie een enorme investeringsopgave en daaruit voortvloeiende kapitaalbehoefte tot gevolg heeft. Uitgangspunt is dat Enexis financieel solide blijft, geen financiële risico’s neemt en tenminste een A credit-rating behoudt.
Eind 2022 hebben de 3 regionale netbeheerders (Enexis, Alliander en Stedin) en hun aandeelhouders een onderhandelaarsakkoord bereikt met het Rijk over de voorwaarden en het proces voor een toekomstige participatie door het Rijk als de kapitaalbehoefte de mogelijkheden van het bedrijf en de huidige aandeelhouders overstijgt.

In het voorjaar van 2024 heeft de AvA ingestemd met een aanpassing van het strategisch plan (2022) in verband met de nieuwe wet collectieve warmtevoorziening. Enexis treft op basis daarvan voorbereidingen voor een actieve rol bij de ontwikkelingen van initiatieven in haar verzorgingsgebied.

Vennootschap Wadinko B.V. te Zwolle
Bestuurlijk belang Via stemrecht op aandelen: 1,67%, portefeuillehouder wethouder L. Mulder.
Financieel belang gemeente 40 aandelen, geen balanswaarde      
Openbaar belang/ doelstelling De vennootschap heeft tot doel het deelnemen in ondernemingen en vennootschappen, met name die welke ten doel hebben het stimuleren van en het deelnemen in ontwikkelingen en projecten op het gebied van milieu, techniek en innovatie, alsmede het daartoe deelnemen in andere ondernemingen en vennootschappen.
 Financiële kengetallen 

Bedragen (x € 1 miljoen) Begin van het jaar 2024 Einde van het jaar 2024
Eigen vermogen 82,9 85,0
Vreemd vermogen 8,7 10,2
Financieel resultaat 2023: 1,9
2024:  3,6
Dividend Staphorst (x €1) 2023: 25000
2024: 25.000
Risico's Inherent aan haar doelstellingen loopt Wadinko risico’s. Door de interne maatregelen, met betrekking tot risicobeheersing, zoals beschreven in de jaarrekening, zijn de risico’s voor de aandeelhouders beperkt.

4 | Bestaande verbonden partijen - Stichtingen en verenigingen

Terug naar navigatie - Paragraaf 5 - Verbonden partijen - 4 | Bestaande verbonden partijen - Stichtingen en verenigingen
Stichting dagelijks beheer MCR te Rouveen 
Bestuurlijk belang Via stemrecht in dagelijks bestuur van de MCR.
Andere partijen in de stichting: basisschool de Triangel en basisschool de Levensboom.
Financieel belang gemeente

De begrote exploitatiebijdrage aan de stichting voor de kosten van de sportzalen en peuterspeelzaal bedraagt voor 2026  € 46.000.

Openbaar belang/ doelstelling

De gemeente geeft het publieksbelang en de behartiging hiervan vorm via de privaatrechtelijke weg door:

  • De wettelijke zorgplicht voor het aanbieden van een ruimte voor gymlessen;
  • Het initiëren en te faciliteren van het multifunctionele karakter van de MCR vorm en inhoud te geven;
  • Ruimte te bieden aan het peuterspeelzaalwerk;
  • De openbare bibliotheek een uitleenruimte ter beschikking te stellen.

Door deze constructie worden basisschool de Triangel en basisschool de Levensboom hierbij betrokken

Financiële kengetallen Bedragen  (x € 1) Begin van het jaar 2024 Einde van het jaar 2024
Eigen vermogen 43.000 57.000
Vreemd vermogen 118.000 153.000
Resultaat 2023: -/- 61.000 2024: +/+ 14.000
Risico's Doordat de exploitatie en beheer van de bijzondere scholen wettelijk op afstand zijn gezet, is  geen sprake van volledige betrokkenheid.  De gemeente heeft een (gering) aandeel  van 27% in deze stichting op basis van de vloeroppervlakte.