Structureel positieve begroting
Hierbij bieden wij u de programmabegroting 2023 aan, inclusief de meerjarenraming 2024 tot en met 2026 en de financiële onderbouwing voor het komende jaar. We sluiten af met een positief saldo in 2023 van € 130.000. De extra bijdrage vanuit het Rijk heeft daarin een belangrijke bijdrage geleverd. We staan voor een grote uitdaging als het gaat om de hoeveelheid aan (wettelijke) taken als gemeente, dan is een bijdrage vanuit het Rijk essentieel om hieraan te voldoen. Door de sluitende begroting en de positieve raming voor de volgende jaren is afgezien van eerder geplande taakstellingen van € 135.000 vanwege latere invulling vacatures en € 250.000 op personeel vanwege natuurlijk verloop. De afvalstoffenheffing en de rioolheffing blijven gelijk.
Onzekere tijd
De onzekere tijd waarin we momenteel leven zien we ook terug in de totstandkoming van de begroting. Aan de ene kant zien we fluctuaties en onzekerheden omtrent de bekostiging vanuit het rijk en aan de andere kant zien we grote prijsstijgingen op ons afkomen. Deze ontwikkelingen hebben we geprobeerd zo goed mogelijk in onze begroting op te nemen. In de begroting hebben we daarom bovenop de reguliere indexatie van 1,5% een aanvullende stelpost voor prijsindexatie van 6% opgenomen. Voor lonen is in deze begroting rekening gehouden met een loonstijging van 3,6% conform het Centraal Economisch Plan (CEP) en aanvullend is een stelpost opgenomen van 3% in afwachting van de nog af te sluiten CAO 2023.
Blijven investeren
Bij een groeiende en ondernemende gemeente als Staphorst horen passende ambities, dit maakt dat we blijven investeren en tegelijkertijd kritisch moeten kijken naar ons inkomsten- en uitgavenpatroon. We hebben in de afgelopen jaren meegemaakt dat er vanuit het Rijk extra taken zijn neergelegd bij gemeenten. Dit is ook de tendens voor de komende jaren. We staan als gemeente voor grote uitdagingen als het gaat om bijvoorbeeld de vluchtelingen opvang en woningnood. Van alle kanten is het goed voelbaar dat hierin geïnvesteerd moet worden”.
Sociale en fysieke domein
We werken aan een veilige en leefbare woon- en werkomgeving, dit komt tot uiting in zowel het sociale als het fysieke domein. Aan de ene kant de (preventieve) zorg voor onze inwoners en de andere kant het fysieke domein met thema’s als uitbreiding bedrijventerrein en de verkeersveiligheid. Meer verantwoordelijkheden en taken bij gemeenten betekent ook iets voor de ambtelijke organisatie. Met een forse uitbreiding van de taken, is het noodzakelijk dat de ambtelijke organisatie meegroeit om te voldoen aan wettelijke verplichtingen en ambities. Dit betekent dat er middelen beschikbaar gesteld moeten worden om aan deze taken en ambities te voldoen.
Nieuw collegeprogramma 2022 – 2026
In september is het collegeprogramma ‘Bouwen en verbinden’ vastgesteld door het college. De wettelijke taken, verantwoordelijkheden en ambities die daarin zijn beschreven, staan centraal in de begroting. Het collegeprogramma loopt als een rode draad door de begroting.
Financieel beeld
In de begroting 2023-2026 wordt voortgezet op de koers van een robuuste begroting: de structurele lasten worden gedekt vanuit structurele middelen en de reserves zijn op een dusdanig niveau dat risico's kunnen worden opgevangen en er ruimte is om te kunnen investeren. De ambities vanuit de Zomernota 2022 en het collegeprogramma zijn in deze begroting verwerkt. Net als voorgaande jaren zorgen de fluctuaties en onzekerheden voor een bepaalde mate van grilligheid en ramingsinstabiliteit. Voor de jaren 2023, 2024 en 2025 is reeds een hogere bijdrage door het Rijk toegezegd, waardoor er voor die jaren een overschot is. De jaarschijf 2026 is negatief, de voornaamste oorzaak is de algemene uitkering voor het jaar 2026 in de meicirculaire. Er wordt daarom ook wel gesproken van een ravijnjaar. Het Rijk werkt met gemeenten en provincies aan een nieuwe financieringssystematiek vanaf 2026. Inmiddels is bekend geworden dat in de aanloop daar naartoe, het kabinet voor gemeenten in 2026 eenmalig € 1 miljard extra beschikbaar stelt in de septembercirculaire. In overleg met onze toezichthouder wordt de septembercirculaire middels de 1e begrotingswijziging 2023 (die gelijktijdig met de begroting 2023 in de raadsvergadering van 8 november wordt vastgesteld), waardoor de jaarschijf 2026 ook positief uitpakt.
Belastingvoorstellen en -druk
Voor 2023 stellen we voor de belastingen en heffingen met een inflatie van 1,5% te verhogen. Hiervoor gelden een paar uitzonderingen:
- De opbrengst OZB wordt met 10% verhoogd. Dit conform het besluit begroting 2020 waarin de OZB-opbrengst jaarlijks tot en met 2023 met 10% wordt verhoogd.
- Afvalstoffenheffing (€ 237 vast recht + gemiddelde ledigingen), rioolheffing (€ 208 woningen) en rioolaansluitrecht (€ 4.156) blijven gelijk.
- Toeristenbelasting blijft gelijk voor 2023 en 2024.
- Voor de legesverordening is pas in november meer duidelijkheid over de invoering van de Omgevingswet. Daarom wordt eerst voorgesteld om de bestaande leges met 1,5% te verhogen. Wanneer de Omgevingswet wel doorgevoerd wordt, volgt een afzonderlijk voorstel waarin meer zaken aan de orde komen en de daarbij behorende tarieventabel.
| Soort | Raming 2023 | Raming 2022 |
| Afvalstoffenheffing (vast + variabel) | 237 | 237 |
| Rioolheffing | 208 | 208 |
| OZB | 361 | 324 |
| Totaal | 806 | 769 |
Communicatie
De gemeentebegroting wordt u digitaal aangeboden. Voor de geïnteresseerden is deze te raadplegen via de begrotingapp: https://staphorst.begrotingsapp.nl/. Via het huis aan huisblad “de Staphorster” worden de inwoners over de begroting geïnformeerd.
Slot
Tot slot spreken wij de wens uit dat uw gemeenteraad, onze medewerkers en wij in het komende jaar onder Gods zegen ons werk mogen doen.
Staphorst, 6 oktober 2022,
Het college van burgemeester en wethouders van Staphorst
J. ten Kate M. Kragting
Burgemeester Gemeentesecretaris