3. Financiële uitkomsten en algemene uitgangspunten zomernota 2020

In het kader van het verder versterken van het financieel strategische beleid zijn de volgende uitgangspunten geformuleerd die de basis zijn voor het opstellen van deze zomernota:

• Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) en de eigen financiële beleidsregels van gemeente Staphorst (zoals de financiële verordening en de nota reserves en voorzieningen) zijn het uitgangspunt voor de zomernota 2020.
• Oud voor nieuw: de begroting 2020-2023 tast de reservepositie fors aan. Het is niet reëel om de reservepositie verder te laten verslechteren. Daarom moet nieuw beleid bekostigd worden uit bestaand beleid of bezuinigingen waarbij het uitgangspunt is dat de reservepositie niet verder mag verslechteren dan de stand ultimo de begroting 2020.
• De effecten van de coronacrisis zijn nog niet meegenomen in het structurele financiële beeld. Dit omdat het nog te vroeg is om deze te duiden. Uitgangspunt is dat juist nu de structurele begroting van de komende jaren op orde moet zijn omdat deze mogelijk negatief beïnvloed kan worden vanwege de coronacrisis. De risico’s zullen wel benoemd moeten worden.
• De septembercirculaire 2019 is het uitgangspunt voor deze zomernota 2020. De effecten van de meicirculaire 2020 worden separaat in beeld gebracht en hierover wordt de raad in de zomer van 2020 geïnformeerd.
• De aanbevelingen vanuit het rapport n.a.v. de financiële scan van de provincie zijn meegenomen in de opzet van deze zomernota. Belangrijke uitgangspunten zijn het niet verder aantasten van de reservepositie en het robuuster maken van de exploitatiebegroting waarbij openstaande onderwerpen (zoals omgevingswet, duurzaamheid, dekking tekorten uit reserves) zoveel als mogelijk in de begroting zijn verwerkt.
• Bij het opstellen van de begroting 2021 wordt ook de financiële verordening herzien. Dit om de financiële verordening qua financieel strategisch beleid sterker te maken en af te stemmen en te borgen dat de aanbevelingen vanuit de beide rapporten hierin ook worden verwerkt zodat de financiële uitgangspunten ook door de Raad zijn vastgesteld.

De financiële uitkomsten van de zomernota 2020 zijn in de onderstaande tabel weergegeven:

Uit bovenstaand overzicht blijkt dat het begrotingssaldo verbetert, nieuw beleid is begroot wat feitelijk gedekt wordt uit bezuinigingen. Daarnaast is er nog ruimte gevonden om de begroting verder robuust te maken naar de toekomst waarbij extra budget in de begroting is opgenomen voor het wegenbeheer en toekomstige kapitaallasten voor vervangingsinvesteringen en nieuwe investeringen.

Uit de begroting 2020 blijkt dat de eerste drie begrotingsjaren niet sluitend zijn. Het laatste begrotingsjaar 2023 wel. Het College heeft de ambitie om het begrotingssaldo verder te verbeteren. Dat is gelukt in de zomernota 2020. In onderstaande tabel is inzichtelijk gemaakt wat de verbetering is van het begrotingssaldo.

Het begrotingssaldo verbetert in alle jaren. Dit betekent dat er fors minder wordt onttrokken uit de reserves aangezien het nadelige begroting saldo over de jaren 2020-2022 wordt gedekt uit reserves.

Het goed monitoren van de reservepositie is belangrijk. Dit doordat in de afgelopen jaren veel nieuw beleid is gedekt uit reserves waarbij diverse reserves zijn gelabeld voor kapitaallasten van investeringen in de afgelopen jaren. Uit het rapport n.a.v. de financiële scan van de provincie blijkt dat de vrij besteedbare reservepositie op basis van de meerjarenbegroting 2020 nagenoeg is uitgeput. Daarom mag de reservepositie niet verder aangetast worden.

De reservepositie is te splitsen in een vrij besteedbaar deel en een niet vrij besteedbaar deel. Het onderscheid bij de begroting 2020-2023 is als volgt:

De beschikbare reserves bestaat o.a. uit de algemene reserve van € 3,4 miljoen. Dit is een “basisreserve” die volgens de nota reserves en voorzieningen en de financiële verordening niet verder aangetast kan worden.

Het verloop van de reservepositie inclusief de mutaties van de zomernota 2020 is als volgt:

Uit bovenstaande verloopoverzicht blijkt dat de reservepositie verbetert door de verbetering van het saldo van de zomernota 2020 t.o.v. de begroting 2020. De verbetering van het saldo wordt nu ingezet om het projectgeld voor duurzaamheid te bekostigen (zie hoofdstuk 5 nieuw beleid onderdeel duurzaamheid). Onze reservepositie loopt beperkt terug met € 200.000 ondanks het feit dat de begroting veel robuuster is gemaakt door het borgen van nieuw beleid op gebied van duurzaamheid, de omgevingswet en het opvolgen van de diverse aanbevelingen vanuit de financiële scan van de provincie.

In onderstaand overzicht zijn de structurele en incidentele baten en lasten gesplitst.