Meicirculaire

Jaar 2020

Terug naar navigatie - Jaar 2020

Inleiding
De mei-circulaire informeert de gemeenten over de gemeentefondsuitkeringen. De gemeentefondsuitkering is de grootste inkomstenbron van de gemeente.  De ontwikkeling van de algemene uitkering wordt voor een belangrijk deel bepaald door de ontwikkeling van de rijksuitgaven. Volgens het systeem van ‘samen de trap op en samen de trap af’ hebben wijzigingen in de rijksuitgaven direct invloed op de omvang van het gemeentefonds.

We zullen hieronder kort ingang op de belangrijkste ontwikkelingen van het gemeentefonds voor de jaren 2019 t/m 2022.

Accres
De jaarlijkse toename of afname van het gemeentefonds, voortvloeiend uit de 'trap op trap af'- methode wordt het accres genoemd. De definitieve vaststelling van het accres 2018 is € 807 miljoen ofwel 4,82 % . Dat is ten opzichte van de september 2018 een nadelige afrekening met een min van € 148 miljoen. De afrekening 2018 vindt plaats in uitkeringsjaar 2019. Het accres voor het uitkeringsjaar 2019 is lager ten opzichte van de septembercirculaire 2018, per saldo een min van € 74 miljoen. Vanaf 2020 dalen de accressen ten opzichte van de septembercirculaire 2018 verder, hoofdzakelijk als gevolg van een lagere loon- en prijsontwikkeling In het Centraal Economisch Plan (CEP) van het Centraal Plan Bureau. Deze daling van de accressen zorgt ervoor dat de gemeente Staphorst minder geld ontvangt van het Rijk ten opzichte van de begroting 2019.


BTW-Compensatie Fonds (BCF)
De afrekening van het BTW-compensatiefonds 2018 is ook nadelig, een min van € 67 miljoen. Gemeenten hebben meer gedeclareerd bij het BCF dan gedacht, waardoor de ruimte onder het plafond kleiner werd. De afrekening vindt plaats in 2019 als een incidentele uitname. Deze afrekening heeft echter ook structurele gevolgen.


Sociaal Domein
Vanaf het uitkeringsjaar 2019 is de integratie-uitkering sociaal domein opgehouden te bestaan. De betreffende onderdelen zijn of naar de algemene uitkering overgeheveld, of omgezet naar aparte integratie-uitkeringen binnen de algemene uitkering. De  overheveling van integratie-uitkeringen Beschermd Wonen en Voogdij/18+ naar de algemene uitkering is voorzien in 2021.
Er komen drie eenmalige bedragen beschikbaar voor Jeugdzorg, 400 miljoen in 2019 en 300 miljoen in de twee jaren erna. Daarnaast komt vanaf 2019 een bedrag van 375 miljoen euro beschikbaar voor loon/prijscompensatie in het sociaal domein. De verdeling ervan vindt plaats volgens de maatstaven binnen het cluster Jeugdhulp.

Diversen
- Herijking verdeling gemeentefonds, de fondsbeheerders werken samen met VNG aan de herijking van de verdeling van het gemeentefonds. Deze herijking van het gemeentefonds heeft betrekking op een totaalbedrag van € 30 miljard!!, invoering is voorzien voor 2021.

- Structurele regeling voor verhoging vergoeding raadsleden in gemeenten tot 24.000 inwoners.  Alle gemeenten betalen mee tot een bedrag van € 7,4 miljoen door een verlaging van de uitkeringsfactor. De gemeenten onder 24.000 inwoners ontvangen structureel geld uit een decentralisatie-uitkering. Voor Staphorst betekent dit een toevoeging van € 53.000 in het gemeentefonds.
- Er worden 13 nieuwe decentralisatie-uitkeringen gepresenteerd en wijzigingen aangebracht in enkele bestaande decentralisatie-uitkeringen. Vaak hebben ze betrekking op  een specifiek onderwerp, welke niet voor alle gemeenten van toepassing zijn. Voor Staphorst zijn dit de verhoging vergoeding Raadsleden, verhoging taalniveau statushouders en het sportakkoord.


Gevolgen Gemeente Staphorst jaar 2019 ten opzichte van de begroting 2019

Toelichting  Bedrag
Lager accres en lagere onderschrijding BCF plafond  (t.l.v. reserve zonder bestemming)2018, t.l.v. 2019 € 159.000 N
Lagere onderschrijding BCF plafond 2019 € 359.000 N
Lagere uitkeringsfactor van 18 punten, meer inwoners waarvan ook meer ouderen maar minder jongeren tot 18 jaar en ook minder bijstandsgerechtigden dan geraamd voor 2019 € 225.000 N
Hogere inkomstenmaatstaven OZB waarde woningen en niet-woningen dan geraamd (heeft ook geleid tot  hogere opbrengst OZB) €   79.000 N
Toevoeging diverse integratie- en decentralisatie-uitkeringen de algemene uitkering toegevoegd, o.a. maatschappelijke begeleiding € 40.000, sportakkoorden € 15.000, verhoging raadsledenvergoeding kleine gemeenten € 53.000 en verhoging taalniveau statushouders € 20.000
€ 128.000 V
Totaal € 694.000 N
Aanpassingen sociaal domein: landelijke toevoeging € 400 miljoen Jeugdzorg en loon prijsbijstelling € 230 miljoen. Dit voordeel wordt ten gunste gebracht van de reserve sociaal domein.
    € 481.000 V  
Totaal wijziging gemeentefonds
€ 213.000 N

Gevolgen begroting 2020 en meerjarenraming 2021 t/m 2023
Bovenstaand mutaties werken ook door naar het nieuwe begrotingsjaar 2020 en de raming voor 2021 t/m 2023.  Hieronder vindt u dan ook de vergelijking met de begroting 2019.

Toelichting  Begrotingsjaar 2019
 Begrotingsjaar 2020
2019
€20.938.000 € 20.725.000
2020
€ 21.599.000 € 21.597.000
2021 € 22.204.000 € 22.044.000
2022 €   22.816.000  € 22.310.000
2023
  € 22.945.000

In deze bedragen zit ook de éénmalige uitkering Jeugd  voor de jaren 2019  € 400 miljoen (Staphorst € 350.000 ), 2020  € 300 miljoen (Staphorst € 260.000)  en 2021 € 300 miljoen (Staphorst €260.000) .  Ondanks deze toevoeging  ontstaat er een forse daling van de algemene uitkering ten opzichte van het begrotingsjaar 2019. Dit vloeit dus mede voort door de ontwikkeling van het accress  (trap op/trap principe).

De toename van de algemene uitkering loopt gelijk met de stijging van de personele lasten. Zie grafiek. Daardoor is er geen ruimte voor nieuw beleid.

Grafiek Algemene Uitkering in relatie tot de personeelslasten