4. Actualisatie bestaand beleid

 

Voor de actualisatie van het bestaand beleid zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:

• Loonsomstijging van 1,5% in de jaren 2022-2024.
• Prijsindexatie overige budgetten van 1,5% per jaar (voor contracten)
• Bijstelling budgetten verbonden partijen op basis van de “concept” begroting 2022 van de diverse verbonden partijen.
• Effecten vanuit de jaarrekening 2020 zijn geanalyseerd en structurele afwijkingen zijn in de actualisatie van het bestaand beleid verwerkt.

De actualisatie van het bestaand beleid is als volgt:

Mutaties bestaand beleid	Incidenteel / structureel	2022	2023	2024	2025
September- en decembercirculaire gemeentefonds 2020	S	-127	-92	-56	-56
Intrekken verwachte korting gemeentefonds vanwege herverdeling	S	425	850	850	850
Kapitaallasten toekomst (investeringsbudget voor vervangingen)	S	-	-	-	-25
Uitgebr. Meerj. Inv.prognose (Gebouwen/scholen/sportvelden/materieel)	S	-	-	-	-10
Instellen ruimtelijk kwaliteitsfonds	I	-	-	-	-
Extra budget Jeugd ZIN	S	-550	-650	-650	-700
Aframing budget Jeugd PGB	S	60	60	60	60
Extra budget WMO ZIN	S	-130	-130	-130	-130
Aframing budget WMO PGB	S	130	130	130	130
Aframing budget bijstand	S	15	15	15	15
Verhoging bijdrage regionaal werkbedrijf	S	-9	-9	-9	-9
Bijdrage regio Zwolle Human Capital Agenda	I	-32	-32	-	-
Subsidie jongerenwerk	S	-30	-30	-30	-30
Bijstelling begroting automatisering	S	-248	-264	-264	-264
Verhoging verzekeringspremies	S	-42	-42	-42	-42
Bijstelling OZB-budgetten gemeentelijke gebouwen	S	-20	-20	-20	-20
Verlaging dividendopbrengst Rendo / Enexis	S	-50	-50	-50	-50
Gevolgen evaluatie EPOS	S	-100	-100	-100	-100
Verhoging leges omgevingsvergunningen	S	100	100	100	100
Hogere bijdrage aan GR Reestmond	S	-35	-35	-35	-35
Verwachte hogere bijdrage aan Omgevingsdienst Ijsselland	S	-	-50	-50	-50
Totaal mutaties bestaand beleid		-643	-349	-281	-366
+ is positief, - is negatief				Bedragen * € 1.000

De mutaties worden hieronder nader toegelicht:

De septembercirculaire 2020 laat een verslechtering zien dat grotendeels wordt veroorzaakt door een lager accres.

In de zomernota 2020 en de begroting 2021 is een stelpost opgenomen voor een mogelijke korting op het gemeentefonds vanwege de herverdeling. Voorzichtigheidshalve heeft gemeente Staphorst deze korting in de begroting 2021 opgenomen. De herverdeling van het gemeentefonds is een jaar uitgesteld en er zijn diverse nadere onderzoeken gedaan in het afgelopen jaar. Uit de meest recente publicaties blijkt dat er voor gemeente Staphorst geen korting meer in zit maar juist een plus die in de komende jaren verder oploopt. Aangezien er nog geen nieuw kabinet is en de uitkomsten nog niet zijn verwerkt in het gemeentefonds, hebben wij de mogelijke plus nog niet verwerkt maar wel de korting geschrapt. Dit leidt tot een forse positieve bijstelling.

In de begroting 2021 is een budget opgenomen voor toekomstige kapitaallasten in het kader van vervangingsinvesteringen en toekomstige kapitaallasten voor de uitbreiding van de meerjaren investeringsprognose. Dit in het kader van het robuust maken van de begroting. Door het aanvullen van de jaarschrijf 2025 is er respectievelijk 25.000 en 10.000 aan de jaarschrijf 2025 toegevoegd.

De verwachting is dat het kwaliteitsfonds start rond of na de zomer van 2021, waardoor de geraamde opbrengst in 2022 kan blijven staan. De begrote opbrengst in 2021 zal hierdoor waarschijnlijk niet volledig gerealiseerd worden. In de voortgangsrapportage zal hierover gerapporteerd worden.

Op basis van de werkelijke uitgaven van de afgelopen jaren is het noodzakelijk om de begroting bij te stellen. In de begroting 2021 is een bedrag van € 2.700.000 opgenomen, de werkelijke uitgaven zijn naar verwachting € 3.300.000. In de begroting van het jaar 2022 is een verdere verlaging van het budget opgenomen, deze blijkt niet realistisch, een bedrag ad. € 750.000 bijramen is noodzakelijk voor een realistische raming.
Vanaf 2022 moet ook rekening gehouden worden met een nieuw inkoopmodel en invoering van het woonplaatsbeginsel. Het effect daarvan is onduidelijk.

Door inzet op een verlaging van het aantal PGB-ers is er inderdaad sprake van een afname op het product persoonsgebonden budget. Op basis van de werkelijke uitgaven van de afgelopen jaren is een bedrag van € 60.000 afgeraamd.

Als gevolg van o.a. de invoering van het Wmo abonnementstarief is de vraag naar huishoudelijke hulp exceptioneel gestegen. Op basis van de aanvragen en de werkelijke uitgaven is het noodzakelijk om de begroting aan te passen en een bedrag van € 130.000 bij te ramen. Ook voor rolstoelen en scootmobielen zijn de kosten hoger dan begroot, dit werd gecompenseerd door lagere kosten dan begroot voor woningaanpassingen. Deze posten zijn daarom niet gecorrigeerd.

Evenals bij jeugd is er bij de wmo ingezet op een afname van het aantal PGB-ers. Ook hierbij is er sprake van een afname op het product persoonsgebonden budget. Op basis van de werkelijke uitgaven van de afgelopen jaren is een bedrag van € 130.000 afgeraamd.

Afgelopen jaren is er een daling van het aantal uitkeringsgerechtigden te zien met als gevolg een fors positief resultaat op dit product in de afgelopen jaren. Het effect op het aantal uitkeringsgerechtigden door corona is tot nu toe minimaal.
De doeluitkering inkomensvoorziening is gebaseerd op het aantal uitkeringen van t-2 (tweejaren terug), deze wordt op basis van de dalende uitkeringen naar beneden bijgesteld. Het financiële effect van een daling van het aantal uitkeringsgerechtigden voor de komende jaren is daardoor minimaal. Er is voorzichtig afgeraamd met een bedrag van € 15.000,-

De coronacrisis heeft grote gevolgen voor de arbeidsmarkt. Door een verdere ontwikkeling van het aanvullend sociaal pakket wordt de bijdrage aan het regionaal Werkbedrijf opgehoogd met
€ 8.500.

Bij de begroting 2019 is besloten dat de bijdrage aan de regio Zwolle voor de Human Capital agenda ad € 32.000 beschikbaar wordt gesteld. De bijdrage in de vorm van co-financiering: gedurende 5 jaar is totaal € 9 per inwoner en wordt in een regionaal Ontwikkelings-fonds gestort. Ten onrechte is deze bijdrage niet voor de jaren 2022 en 2023 begroot.

De subsidie voor het jongerenwerk was niet goed opgenomen in de begroting. Deze is gecorrigeerd wat structureel leidt tot een hoger subsidiebedrag van € 30.000.

Het betreft hier aanpassingen in systematiek, omvang en bijbehorende spelregels.

De t/m 2020 gehanteerde systematiek van een jaarlijks ICT budget (reserve) is niet langer houdbaar. Er werd onvoldoende rekening gehouden met de afschrijvingskosten. Ook het feit dat steeds meer software als service (in abonnementsvorm, SaaS) wordt afgenomen (waardoor de eenmalige lasten dalen maar structurele lasten stijgen) paste niet meer binnen de gehanteerde systematiek.

In omvang speelt mee dat aantal gelicentieerde gebruikers (medewerkers) van 130 in 2014 naar 205 in 2020 is gestegen, zonder dat dit voldoende in het ICT budget was opgenomen. Daarnaast is (mede door het verplichte thuiswerken) het aantal mobile werkplekken fors gestegen. Deze stijging en de (drie keer) hogere kosten van een mobiele werkplek (ten opzichte van een ‘vaste’ werkplek) was tot op heden niet meegenomen in het ICT budget of afschrijvingsschema’s. Dit wordt hierbij (financieel) gecorrigeerd.

Naast de bijstelling van gehanteerde systematiek en aanpassingen in budgetomvang zijn er nu ook afspraken gemaakt om ICT projecten beter te prioriteren, te verantwoorden en te sturen.

De verhoging van de verzekeringspremies is een direct gevolg van verscherpte wet- en regelgeving waar de verzekeraars mee te maken hebben gekregen: w.o. verplichte hogere kapitaalratio's, binnen de portefeuilles is geen compensatie meer toegestaan, beperkte beschikbaarheid buitenlandse capaciteit voor het onderbrengen van de risico’s en lagere rente- en beleggingsresultaten.

De budgetten voor OZB op de gemeentelijke gebouwen zijn de afgelopen jaren niet meegestegen met de gestegen tarieven en zijn nu weer op niveau.

N.V. Rendo heeft in de begroting 2021 aangekondigd dat de dividenduitkering naar verwachting afneemt van € 7,5 miljoen naar € 6,5 miljoen. O.b.v. deze begroting zal de dividenduitkering hierdoor naar verwachting afnemen van € 325.000 naar € 282.000 in 2022. Conform de gebruikelijke systematiek veronderstellen wij de laatst bekende dividendopbrengst meerjarig constant. Voor de periode tot en met 2024 heeft Rendo eind 2020 in een brief aan de bestuurders van de 9 aandeelhoudende gemeenten aangekondigd uit te gaan van een geschatte dividenduitkering die tussen de € 5 en € 7 miljoen ligt (bandbreedte). Verder vooruitkijken wordt nu nog niet verantwoord geacht door Rendo.

Er wordt voorgesteld de resterende besparingsdoelstelling van € 100.000 voor 2022 en verder structureel te schrappen. Hiermee wordt opvolging gegeven aan de aanbevelingen die zijn opgenomen in de evaluatie EPOS. Argumenten hiervoor zijn onder andere:

- Het verder inkrimpen van de formatieomvang is niet gewenst gezien de werkdruk binnen het fysieke domein De evaluatie wijst namelijk uit dat EPOS meer uren vraagt van de organisatie dan gepland, de diverse oorzaken hiervoor zijn opgenomen in de evaluatie EPOS. Naast deze diverse oorzaken heeft de afdeling extra werkdruk als gevolg van invoering Omgevingswet.
- Verder inkrimpen heeft gevolgen voor de dienstverlening. EPOS is mede ontwikkeld om te komen tot een betere dienstverlening aan de initiatiefnemers. Om de kwaliteit van de dienstverlening in stand te houden en waar mogelijk te verbeteren kan de formatie niet verder inkrimpen.

Gezien de extra dienstverlening is het reëel om de leges voor de producten, die geleverd worden binnen EPOS te verhogen met een gemiddelde van 15 tot 20 %. Op basis van het aantal producten dat het laatste jaar is geleverd zou dit een meeropbrengst zijn van ongeveer € 100.000.

De financiële bijdrage die in 2022 van de gemeente Staphorst wordt verwacht is € 892.000. Dit bedrag ligt hoger dan het bedrag dat was opgenomen in de meest recente meerjaren-doorrekening. Dit wordt veroorzaakt door de verschuivingen in de onderlinge verhouding van het personeelsbestand per gemeente, waardoor ons aandeel voor 2022 € 35.000 hoger uitvalt. Gezien de leeftijdsopbouw van het personeel zal ons aandeel op de langere termijn waarschijnlijk licht stijgen.

Door een onafhankelijke deskundige is geconstateerd dat de begroting van de ODIJ kwetsbaar is en er beperkt grip is op de bedrijfsvoering. Deze deskundige adviseert dan ook om de uitgangspunten en de opzet van de financiering te herzien. Daarom is een Plan van Aanpak uitgewerkt langs vijf sporen, de financiële impact van de herinrichting van de begroting en de financiële effecten van het plan van aanpak zijn nu echter nog niet duidelijk.

De begroting 2022 van de ODIJ wordt daarom ook gezien als een tussenjaar en in de begroting 2023 zullen de financiële consequenties meerjarig in beeld moeten zijn. Om hier financieel op voorbereid te zijn, wordt in deze zomernota voorzichtigheidshalve voorgesteld om rekening te houden met een aanvullende bijdrage van € 50.000 vanaf de jaarschijf 2023.