4. Toelichting mutaties per programma

Taakveld 0.1 Bestuur

Vergoeding raadsleden € 14.000 N
Eén keer in het jaar ontvangt elk raadslid een arbeidsongeschiktheidsvergoeding ter hoogte van de maandelijkse vergoeding. Deze vergoeding was niet meegenomen in de raming. Dit leidt tot een nadeel van € 14.000.

Werkkostenregeling € 14.000 N
De werkkostenregeling is gesplitst tussen het bestuur (programma 0) en de ambtelijke organisatie (programma 9).  Om de werkkostenregeling op een juiste manier te verwerken heeft er een verschuiving plaatsgevonden van € 14.000 tussen programma 9 (ambtelijke organisatie) en Programma 0 (bestuur). De verschuiving heeft geleid tot een nadeel van € 14.000 in programma 0 (en een voordeel in programma 9). 

Budget incid. formatieuitbreiding € 139.000 N
Van de incidentele formatieuitbreiding is nog € 139.000 overgeheveld naar het juiste budget. Dit heeft geleid tot een nadeel in programma 0 (en een voordeel in programma 9). Deze administratieve boeking heeft geen effect op het resultaat.

Adviesorganen € 17.000 N
Door een stijging in de contributie van het VNG lidmaatschap en de bijdrage aan het fonds Gezamenlijke Gemeentelijke Uitvoering (GGU) wordt er een afwijking verwacht op dit budget. Het voorstel is om het budget adviesorganen bij te ramen met € 17.000.

Taakveld 0.2 Burgerzaken

Verkiezingen € 10.000 N
De vergoeding voor de stembureauleden is structureel verhoogd, daarnaast zijn er extra kosten gemaakt in verband met een nieuwe telmethode.

Taakveld 0.5 Treasury

Rente opbrengsten schatkistbankieren € 479.000 V
De inflatie daalt nog niet hard in 2024, hierdoor wordt verwacht dat het rentepercentage niet fors zal gaan dalen in 2024. De Europese Centrale Bank besluit later dit jaar of ze de rente verlaagt of op gelijk niveau houdt. Het rentepercentage op de schatkist over het eerste half jaar lag tussen de 3,9% en 4%. Uitgaande van een gemiddeld saldo van 20 miljoen tegen een gelijkblijvende rente van 4% zal dit leiden tot een totale renteopbrengst van ongeveer € 800.000 in 2024. Over het eerste half jaar is ruim € 400.000 rente ontvangen. Hiervan uitgaande kan € 479.000 bijgeraamd worden t.o.v. de primitieve begroting. Voor de langere termijn is nog onzeker of we deze renteopbrengsten zullen ontvangen, vanwege de omvangrijke investeringen in de komende jaren.

Taakveld 0.61 OZB woningen

OZB-opbrengsten eigenaar woningen € 25.000 V
De OZB-opbrengsten  "eigenaar woningen" zijn hoger dan verwacht, vanwege een hogere waardestijging dan verwacht Dit leidt dit tot een voordeel van € 25.000.

Taakveld 0.62 OZB niet woningen

OZB-opbrengsten gebruiker niet-woningen € 28.000 V
De OZB-opbrengsten  "gebruiker niet-woningen" zijn  hoger dan verwacht, vanwege een hogere waardestijging van "niet-woningen".  Dit leidt tot een voordeel van € 28.000

Hogere OZB-opbrengsten eigenaren niet-woningen € 58.000 V
 De OZB-opbrengsten "eigenaren niet-woningen" zijn  hoger dan verwacht, vanwege een hogere waardestijging van "niet-woningen". Daarnaast is er meer areaaluitbreding geweest dan het uitgangspunt bij de begroting. Dit leidt tot een voordeel van € 58.000

Taakveld 0.7 Algemene uitkeringen gemeentefonds

Uitkering gemeentefonds € 470.000 V
In de meicirculaire 2024 zijn o.a. middelen ontvangen voor incidentele compensatie, afrekening onder BCF-plafond en voor uitvoeringskosten Omgevingswet.  De gelden vloeien in de algemene middelen. 

Taakveld 0.8 Overige baten en lasten

Onvoorzien; stelposten €162.000 V

Stelposten loonstijging
Er is een stelpost van € 122.000 gevormd bij het raadsbesluit van de septembercirculaire 2023 om eventuele stijging van de loonkosten op te vangen n.a.v. de CAO onderhandelingen die destijds werden gevoerd. Inmiddels is er een nieuwe CAO vastgesteld die loopt tot en met 31 maart 2025. De financiële consequenties van deze CAO kunnen gedekt worden uit de (oorspronkelijke) loonbegroting. De stelpost voor 2024 hoeft daarom niet ingezet te worden en kan volledig vrijvallen.

Stelpost vitaliteitsbeleid
Van deze stelpost van € 40.000 wordt € 6.000 overgeheveld naar het vitaliteitsbeleid en een bedrag van € 34.000 kan incidenteel vrijvallen.

Taakveld 0.9 Vennootschapsbelasting

Vennootschapsbelasting € 62.000 N
We verwachten een hogere vennootschapsbelasting op basis van de voorlopige aanslagen 2023 en 2024. De werkelijke aanslagen volgen nog. De vennootschapsbelasting wordt geheven over winsten in de grondexploitaties en daarom ook verrekend met de reserve grondexploitaties. Per saldo geen effect op het resultaat.

Taakveld 0.10 Mutatie reserves

Vennootschapsbelasting € 62.000 V
De vennootschapsbelasting wordt gedekt uit de reserve grondexploitatie, hogere lasten leiden tot een hogere onttrekking aan de reserve grondexploitaties. Dit is een nadeel voor de reserve maar een voordeel in de exploitatierekening.

Overige €20.000 N
Betreffen diverse mutaties onder de € 10.000.

Geen afwijkingen

Openbare verlichting 60.000 V
We verwachten lagere energielasten, dit leidt tot een voordeel van € 60.000.

Overige 3.000 N
Betreft één mutatie onder de € 10.000.

Taakveld 3.4 Economische promotie

Toeristenbelasting € 25.000 N
We zien na de coronajaren dat het aantal overnachtingen daalt. De verwachting is dat er €25.000 minder opbrengsten dan begroot in 2024 zullen binnenkomen.

Taakveld 4.2 Onderwijshuisvesting

Basisonderwijshuisvesting € 32.000 V
Met ingang van 2022 zijn de afspraken tussen de gemeente en de peuterspeelzalen gewijzigd. De gemeente ontvangt geen nota meer voor de huur van de peuterspeelzalen, maar het huurbedrag is opgenomen in de subsidie die de gemeente verstrekt. Het huurbedrag stond nog geraamd op het budget onderwijshuisvesting, maar de kosten worden niet gemaakt. Dit leidt tot een voordeel van € 42.000.

Er zijn spoedwerkzaamheden uitgevoerd aan de riolering van de CNS/Berkenhorst. De werkzaamheden waren niet voorzien en dit leidt tot een incidentele nadelige afwijking van € 10.000 op dit budget.

Business cases IHP €80.000 N
Voor het opstellen van de business cases per school is een projectgroep samengesteld. Hiervoor is externe expertise ingehuurd. Dit mede doordat interne vacatures nog niet ingevuld waren. Zij hebben meer uren gemaakt dan vooraf werd verwacht. Er is namelijk gekozen voor een intensieve samenwerkingsvorm met de betrokken scholen, waardoor er meer overleg en afstemming nodig was dan vooraf voorzien. Dit mede gelet op het IHP-uitgangspunt dat er maatwerk per school geleverd wordt. Dit leidt tot een overschrijding van het reguliere budget. Het voorstel is om het budget bij te ramen met €80.000. De kosten worden verrekend met de reserve zonder bestemming. Per saldo heeft dit geen effect op het resultaat.

Taakveld 4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken

Budget Onderwijs Achterstandenbeleid (OAB) € 70.000 V en € 46.000 N
Geïndiceerde VE peuters (voorschoolse educatie) weten steeds beter de weg te vinden naar de peutergroepen met VE aanbod. Het aanbod hebben we dit jaar uitgebreid. Dit werpt zijn vruchten af. In de subsidiegesprekken werd helder dat er nog steeds peuters bijkomen; het volledige budget zullen we echter niet in hoeven zetten, dit is een voordeel van € 50.000. 

De inzet van de schakelcoördinator wordt vooralsnog niet door de gemeente Staphorst betaald. De functie is in ontwikkeling. Dit zal in het najaar helder worden, maar het gereserveerde budget zal niet volledig worden ingezet dit jaar, dit is een voordeel van € 20.000

Er is €  46.000 minder ontvangen  vanuit het Rijk voor Onderwijs Achterstandenbeleid (OAB). Dit is incidenteel; al is de verwachting wel dat het de komende jaren niet zal toenemen. In september wordt helder wat het te verwachten budget van 2025 is. 

Taakveld 0.10 Mutatie reserves.

Business cases IHP € 80.000 V
Het budget Business cases IHP wordt gedekt uit de reserve zonder bestemming. Hogere lasten zorgen voor een hogere onttrekking aan de reserve. Dit is een nadeel voor de reserve maar een voordeel in de exploitatierekening.

 

Taakveld 5.2 Sportaccommodaties

Sportvelden voetbalverenigingen € 15.000 N
De  speelintensiteit op de velden is te hoog. Hierdoor beschadigt de grasmat te veel om te herstellen binnen het reguliere onderhoud. Groot onderhoud is nodig om de velden weer bespeelbaar te maken voor de trainingen en wedstrijden voor het nieuwe seizoen. De druk op de velden zal door de toename van het aantal leden alleen maar toenemen. 

Gymnastieklokalen € 20.000 V
 We verwachten lagere energielasten, dit leidt tot een voordeel van € 20.000.

Specifieke Uitkering Sport € 69.000 V
In 2024 is nog een nabetaling ontvangen over 2022 van  € 26.000.  Het voorschot voor 2024 bedraagt € 89.000, zodat er in 2024 totaal € 115.000 ontvangen wordt.

Taakveld 5.3 Cultuurpresentatie-participatie

Cultuureducatie € 23.000 N
Door een nieuwe aanbesteding zijn de kosten voor Algemene Muzikale Vorming (AMV) hoger dan voorgaande jaren. Dit is voor de komende 3 jaar gegund voor ca. € 55.000 per jaar. De hoogte van het bedrag is afhankelijk van het aantal groepen 5 per schooljaar.

Lokale omroep € 6.000 N
Per 1 augustus is er een uitvoeringsovereenkomst tussen DNO Media en gemeente Staphorst. In de uitvoeringsovereenkomst is de pilot / uitbreiding van activiteiten verwerkt. Voor de uitbreiding van de activiteiten is een verhoging van het budget van € 6.375 nodig. 

Taakveld 5.7 Openbaar groen en recreatie

Hogere kosten wijkgroen € 77.000 N
Aannemers van een groenbeheerbestek mogen ieder jaar een herziene prijs indienen, waarin wijzigingen zitten voor indexatie en areaaluitbreiding, in 2024 is dit voor een groot bestek het geval geweest. Momenteel wordt de nieuwe aanbesteding voorbereid. 

Overig € 6.000 N

Taakveld 6.1 Samenkracht en burgerparticipatie

Hogere kosten nieuwkomers € 35.000 N
Vanwege de toename van het aantal statushouders is extra inzet van de maatschappelijke begeleiding nodig. Via de Hotel- en Accommodatieregeling (HAR) worden we hier gedeeltelijk voor gecompenseerd. 

Accommodatie sociaal cultureel werk € 83.000 V
Tijdens het opstellen van de begroting is er € 47.000 aan huurkosten en € 37.000 aan overige kosten geraamd in verband met het nieuwe dienstencentrum. Door de vertraging van de bezwaarprocedure is er nog geen nieuwe situatie, waardoor  er geen huur wordt betaald aan de Vechthorst en de overige kosten niet worden gemaakt. Dit heeft geleid tot een voordeel van afgerond € 83.000.

Accommodatie sociaal cultureel werk € 19.000 V
We verwachten lagere energielasten, dit leidt tot een voordeel van € 19.000.

Voorliggende maatschappelijke dienstverlening € 20.000 N 
Subsidies worden jaarlijks geïndexeerd, de overschrijding in 2024 wordt veroorzaakt door de loon- en prijsstijgingen. 

Welzijnswerk € 16.000 N
De subsidie wordt op basis van de subsidieregeling geïndexeerd conform de CAO-afspraken. De van toepassing zijnde CAO is per 1-1-2024 en per 1-7-2024 verhoogd met 4%. Hier is in de begroting geen rekening mee gehouden.  

Steunmaatregel energie non-profit € 176.000 V
Na de verlenging van de steunmaatregel Energie voor gesubsidieerde non-profitorganisaties op 31 oktober 2023 is er nog één nieuwe aanvraag voor deze steunmaatregel binnengekomen. Alle non-profitorganisaties die in aanmerking kwamen voor deze steunmaatregel zijn op 8 november 2023 geïnformeerd. Daarnaast is deze verlenging ook via een persbericht gecommuniceerd. 

Verkoop gebouw Goudenregenstraat € 260.000 V
Het bedrijfspand aan de Goudenregestraat 30 is verkocht. Hierdoor heeft de gemeente een boekwinst (verschil tussen boekwaarde balans en verkoopwaarde) gerealiseerd van € 260.000

Taakveld 6.2 Wijkteams

Ondersteuning Team Samenleving € 30.000 N
Overschrijding door externe inzet in verband met implementatie Kwaliteitskompas binnen Gezond Meedoen Staphorst.

Brede SPUK  € 200.000 N
Voor de jaren 2023 tot en met 2026 is een specifieke uitkering aangevraagd via de regeling "Specifieke uitkering versterking voor sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en de sociale basis". Deze regeling bestaat uit een 15tal onderdelen, voor het jaar 2024 is een bedrag van € 289.000 toegekend.

Taakveld 6.3 Inkomensregelingen

Inkomensvoorzieningen € 310.000 N
Het budget inkomensvoorziening bestaat uit verschillende categorieën, nl.:
-bijstandsuitkeringen - de stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden vanaf september 2023 zet door. Er wordt een nadeel verwacht van € 500.000 op de categorie bijstandsuitkeringen.
-IOAW-uitkeringen - enkele IOAW-uitkeringen zijn inmiddels beëindigd i.v.m. het bereiken van de AOW-leeftijd. Nieuwe aanvragen worden niet of nauwelijks nog gedaan.  Er wordt een voordeel verwacht van € 40.000.
-loonkostensubsidies - daarnaast is er sprake van een toename van het aantal verstrekte loonkostensubsidies. Deze subsidies zijn bedoeld voor inwoners met een beperking die zonder ondersteuning niet of nauwelijks aan het werk geraken. Deze toename past binnen  de ambitie dat iedereen mee moet doen. Er wordt een nadeel verwacht van € 100.000.
Er wordt een totaal nadeel van  € 560.000 verwacht op de uitgaven.

De voorlopige toekenning van het BUIG-budget over het jaar 2024 bedraagt € 2.367.000, dit betekent een verhoging van het budget van € 250.000, dit betreft een voordeel op de baten.

Door verwerking van bovenstaande mutaties is er per saldo een nadeel van € 310.000 (€ 560.000 - € 250.000) op het totale budget inkomensvoorzieningen.

Minimafonds € 15.000 N
De toename van het aantal klanten met een uitkering op grond van de Participatiewet werkt ook door in het aantal aanvragen in het kader van het minimabeleid. 

Taakveld 6.4 Begeleide participatie

Sociale werkvoorziening € 55.000 V
Het aantal SE’s is gewijzigd in de herziene begroting 2024 van Reestmond en hierdoor wijzigt ook de bijdrage per gemeente. Voor de gemeente Staphorst bedraagt deze € 876.000. Dit betekent een positieve bijstelling van € 55.000 ten opzichte van de gemeentelijke begroting. 

Taakveld 6.5 Arbeidsparticipatie

Participatiebudget € 12.000 V
We zijn eind vorig jaar gestart met een (incidenteel) traject voor statushouders. Dit maakt dat we een tekort hebben op het 'Uitkeringen Reïntegratie' budget, dit is een nadeel van € 22.000.
In het jaar 2024 zijn de middelen WEB (Wet Educatie en Beroepsonderwijs = volwassenonderwijs) verhoogd is er een positieve afrekening ESF (Europees Sociaal Fonds) ontvangen, een totaal voordeel van € 34.000.

Taakveld 6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO)

Scootmobielen/individuele vervoersvoorzieningen € 30.000 N
Door de verstrekking van een complexe maatwerkvoorziening wordt er een overschrijding van het budget verwacht.  Door indexatie en een stijging in complexere voorzieningen is er sprake van een structurele overschrijding.

Taakveld 6.71 Maatwerkdienstverlening 18+

Individuele hulp bij het huishouden € 24.000 N
Door indexatie van de tarieven en een toename van het aantal klanten  is een structurele overschrijding te verwachten.

Groepsbegeleiding WMO € 40.000 N
Door indexatie van de tarieven is een overschrijding te verwachten. 

Individuele begeleiding WMO € 17.000 N
Door indexatie van de tarieven is een overschrijding te verwachten.

PGB WMO € 27.000 V
Er zijn momenteel minder inwoners met een PGB dan is begroot.

Eigen bijdrage CAK € 13.000 V
Op basis van de ontvangsten tot en met april 2024 verwachten wij in totaliteit een bedrag van € 68.000.

Taakveld 6.72 Maatwerkdienstverlening 18- 

PGB Jeugd € 120.000 N
Er is eerder fors afgeraamd op het oorspronkelijke begrote budget, omdat er al een aantal jaren nauwelijks PGB-budgetten waren toegewezen. Nu zijn er toch meer jeugdigen met een PGB-budget, vandaar de overschrijding. 

Taakveld 7.4 Milieubeheer

Bijdrage Omgevingsdienst IJsselland € 50.000 N 
Conform de begrotingswijziging 2024 van de Omgevingsdienst wordt de nieuwe bijdrage 2024 naar verwachting € 729.000 voor de gemeente Staphorst. Hierdoor moet € 50.000 bijgeraamd worden.

CDOKE € 82.000 V
Er heeft een structurele uitbreiding plaatsgevonden op Energie en Klimaat. De CDOKE middelen zijn toegevoegd aan de formatie. Dit leidt tot een voordeel in programma 7 van € 55.000.
Daarnaast zijn de eerder aan gemeenten en provincies toegekende uitkeringen uit de CDOKE-regeling  geïndexeerd met een bedrag van € 27.000. In totaal leiden deze afwijkingen tot een voordeel van € 82.000.

Taakveld 7.5 Begraafplaatsen en crematoria

Groenbeheer begraafplaatsen € 18.000 N
In het gazon van de begraafplaats in IJhorst waren emelten en engerlingen aanwezig. Deze hebben het gazon beschadigd doordat zij knagen aan de graswortels. Daarnaast zijn de dassen in het gebied op zoek gegaan naar de emelten en engerlingen met als gevolg een omgewoelde grasmat. Het bestrijden van de emelten en engerlingen en het herstellen van de grasmat zijn onvoorziene kosten die een incidentele afwijking op het groenbeheerbudget van de begraafplaats IJhorst veroorzaken. 

Begraafrechten € 75.000 N
Naar verwachting worden dit jaar minder grafrechten verlengd. Daarnaast zal er meer gebruik worden gemaakt van gereserveerde graven. Dit zorgt ervoor dat opbrengsten voor begraafrechten dit jaar lager uitvallen dan andere jaren.

Taakveld 8.1 Ruimtelijke Ordening

Bestemmingsplannen € 0 (per saldo)

Verwachting is dat er € 20.000 meer kosten gemaakt worden. Dit komt doordat de RO-medewerkers druk zijn met het omgevingsplan, waardoor we voor beroepszaken externe expertise inhuren om ons bij te staan bij de Raad van State. Er zijn relatief veel beroepszaken met 

• het Dienstencentrum;
• (particulier) woningbouwplan aan Westerstouwe/Kastanjelaan;
• (particulier) woningbouwplan Oude Rijksweg 217 en 219  

De verwachting is dat er in 2024 € 20.000 meer opbrengsten worden gerealiseerd. Eind 2023 zijn door de wijziging van Wro naar Omgevingswet relatief veel plannen in procedure gebracht. Hiervan komen de leges in 2024 binnen en daardoor ontvangen we incidenteel meer. Gevolg is namelijk dat er onder die nieuwe wet nog niet veel nieuwe procedures zijn opgestart dus het normaliseert weer. Richting 2025 wordt gemonitord of een verschuiving ontstaat van post bestemmingsplannen (wijziging omgevingsplan) naar de post omgevingsvergunning afwijkingen vanwege de nieuwe wet en kortere beslistermijnen voor laatstgenoemde.

Overige € 3.500 N

Taakveld 0.4 Overhead

CDOKE ondersteuning € 55.000 N (verschuiving programma 7 naar 9)
Er heeft een structurele uitbreiding plaatsgevonden op de formatie voor Energie en Klimaat. Deze formatie wordt gedekt uit de CDOKE middelen. Een bedrag van € 174.000 zal vanuit het CDOKE budget structureel toegevoegd worden aan de loonsom. €119.000 voor het team Omgevingsbeleid, € 38.000 team PB communicatie en € 17.000 team financiën en HRM. Dit leidt tot een nadeel van 55.000 in programma 9.

Incid. formatieuitbreiding (i) € 139.000 V
Van het budget voor incidentele formatie uitbreiding is nog overgeheveld naar het juiste budget in programma 0. Dit heeft geleid tot een voordeel in programma 9. De boeking heeft geen effect op het resultaat.

Werkkostenregeling €  28.000V
Zoals opgenomen in programma 0  heeft er een verschuiving plaatsgevonden tussen programma 9 (ambtelijke organisatie) en programma 0 ( bestuur) van € 14.000. De verwachting was dat de eindheffing € 39.000 zou bedragen . In werkelijkheid blijkt dat €25.000 te zijn. Dit heeft een voordelig effect op het resultaat van €14.000. 

Informatiemanagement € 50.000 V
De onvoorziene kosten die waren openomen in het budget worden naar verwachting niet gemaakt. Het budget zal met € 50.000 worden afgeraamd. De kosten worden verrekend met de reserve zonder bestemming. Per saldo heeft dit geen effect op het resultaat.

Verzekeringen € 23.000 N
 De jaarlijkse premie voor de Cyberverzekering en CAR-verzekering  zijn toegenomen. Daarnaast is er in 2024  een afrekening over 2023 betaald, daar de omzet aanzienlijk hoger uitkwam dan waarop het voorschot gebaseerd was. Dit leidt tot een nadeel van € 23.000.

Postverwerking € 15.000 N
Door de toename van het aantal postverzendingen en de indexering van de tarieven is de verwachting dat het budget voor 2024 niet toereikend is. Het voorstel is om het budget met €15.000 bij te ramen.

Werkplaats openbare werken € 19.000 V
De wasplaats en olieafscheider zijn door de omgevingsdienst afgekeurd en moeten gerepareerd en vervangen worden, de extra kosten bedragen € 17.000.
We verwachten lagere energielasten, dit leidt tot een voordeel van € 36.000

Vervoermiddelen € 16.000 N
Diverse kosten vallen naar verwachting hoger uit in 2024, waaronder brandstof, verzekeringskosten en reparaties. 

Taakveld 0.10 Mutatie reserves.

Informatiemanagement € 50.000 N
Het budget informatiemanagement wordt gedekt uit de reserve zonder bestemming. Lagere lasten zorgen voor een lagere onttrekking aan de reserve. Dit is een voordeel voor de reserve maar een nadeel in de exploitatierekening.

Overig € 13.000 N
Betreffen diverse mutaties onder € 10.000