Toelichting op het overzicht van baten en lasten

1 | Lokale heffingen

De gemeente Staphorst kent de volgende niet bestedingsgebonden gemeentelijke heffingen: (bedragen x €1.000)

Soort	Rekening 2017	Begroting 2018 (na wijziging)	Begroting 2019	Meerjarenraming 2020	Meerjarenraming 2021	Meerjarenraming 2022
OZB	2.687	2.752	2.822	2.893	2.965	3.039
Forensenbelasting	57	61	59	60	61	61
Toeristenbelasting	67	48	49	49	50	51
Hondenbelasting	54	53	54	55	56	57
	2.865	2.914	2.984	2.057	3.132	3.208

De onroerende zaakbelasting is in de jaren 2011 t/m 2014 jaarlijks verhoogd met 9,25% (2% trendmatig en jaarlijks 7,25%). In 2015 en 2016 is rekening gehouden met een trendmatige verhoging van 1,5% en in 2017 van 1% en in 2018 en 2019 weer 1,5%. Tevens is rekening gehouden met een geringe areaaluitbreiding. De overige belastingen zijn trendmatig verhoogd met 1,5% en in 2017 met 1% en in 2018 en 2019 weer met 1,5%.

2 | Algemene uitkeringen

Soort	Rekening 2017	Begroting 2018 (na wijziging)	Begroting 2019	Meerjarenraming 2020	Meerjarenraming 2021	Meerjarenraming 2022
Algemene uitkering	13.337	14.034	20.938	21.599	22.204	22.816
Uitkering deelfonds sociaal domein	5.782	5.714
Totaal	19.119	19.748	20.938	21.599	22.204	22.816
Uitkeringsfactoren	1,428	1,502	1,572	1,621	1,659	1,700

De geraamde algemene uitkeringen uit het gemeentefonds zijn gebaseerd op de mei-circulaire 2018, waarbij rekening is gehouden met een uitkeringsfactor in 2018 van: 1,572. Eén punt uitkeringsfactor geeft voor onze gemeente een bedrag van € 13.300.

De uitkeringsfactor in de meerjarenraming voor de jaren 2020 t/m 2022 is resp.1,621, 1,659 en 1,700. Dit meerjarenperspectief is gebaseerd op de ramingen in lopende prijzen.

3 | Dividend
Geraamd zijn de navolgende dividenden en ontvangen interest:

	Rekening 2017	Begroting primair 2018	Begroting primair 2019	Meerjarenbegroting 2020	Meerjarenbegroting 2021	Meerjarenbegroting 2022
Vitens N.V.	62	50	42	20	20	20
Idem - achtergestelde lening	8	4	2	1	0
Enexis N.V. - dividend	23	23	23	23	23	20
Enexis B.V.- rente deelneming	9	1	1	0	0	0
CBL/Verkoop vennootsdchap	1
Rendo N.V. - dividend	325	322	322	322	322	322
Wadinco N.V. - dividend	20	20	20	20	20	20
Rova N.V. - dividend	161	55	55	55	55	55
Rova N.V. - achtergestelde lening	30	30	30	30	30	30
Bank Nederlandse gemeenten	49	48	48	45	45	45
BNG Financial Bond Fonds	1	1	1
BNG Government Bond Fonds	1	1	1
Winst verkoop Financial Bond Fonds	1	10	10
Winst verkoop Government Bond Fonds	68	60	60
Algemeen totaal	759	625	615	516	515	512

4 | Saldo financieringsfunctie

	Rekening 2017	Begroting primair 2018	Begroting primair 2019	Meerjarenbegroting 2020	Meerjarenbegroting 2021	Meerjarenbegroting 2022
Baten	52	5	3	3	3	3
Lasten	63	43	21	7	4	1
Saldo	11	38	18	4	1	-2
Rentelasten:
Totaal doorbelaste rente:	124	135	153	148	148	143
Ten laste van:
Riolering (t.l.v. reserve)	33	41	40	40	41	42
Doorbelaste rente t.l.v. exploitatie	91	94	113	108	107	101

De lage rentelast  komt doordat het vanaf 2017 het rekenpercentage 0,5% is. Omdat we praktisch geen vreemd vermogen hebben wordt aan de  gronden in exploitatie en de financiële vaste activa geen rente toegerekend. Op de boekwaarde van gronden die nog niet in exploitatie zijn mag overeenkomstig BBV voorschriften ook rente meer worden bijgeschreven.  De nieuwe BBV voorschriften schrijven voor dat de doorberekende rente maximaal 0,5% mag afwijken van het berekende omslagpercentage, voor onze gemeente is dat 0,045%.

De gemeente rekent rentelasten aan de diverse programma’s toe, zodat die programma’s een integraal beeld geven van de kosten die met de uitvoering gemoeid zijn. Hoe meer rente wordt doorberekend (bij hogere boekwaarde), hoe hoger het rentevoordeel. Het lagere  rekenpercentage rente heeft tot gevolg dat de rentelasten op de programma’s afgenomen zijn, evenals het rentevoordeel (per saldo in totaliteit geen voor- en/of nadeel, behalve grondexploitatie en riolering) . Er wordt geen rente gecalculeerd over het werkzame eigen vermogen van de gemeente.

5 | BTW-compensatiefonds

	Rekening 2017	Rekening 2016	Rekening 2015	Rekening 2014	Rekening 2013	Rekening 2012
Gedeclareerde bedragen	1.823	2.017	1.900	1.716	2.541	1.895

De afwijkingen in de verschillende jaren is hoofdzakelijk een gevolg van een hoger of een lager bedrag aan investeringen waarop het BTW Compesatie Fonds (BCF) van toepassing is (openbaar nut: riolering, wegen, plantsoenen, bouwrijp maken grondexploitatie etc.) In de begroting worden geen BCF-bedragen meegenomen van uitgaven en investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut. Vanaf 1 januari 2003 hebben de gemeenten te maken met het BCF. Gemeenten kunnen daardoor een groot deel van de hen in rekening gebrachte BTW-voordruk terug krijgen. Op 5 november 2009 is een raamovereenkomst (handhavingconvenant) met de belastingdienst ondertekend. Controle vindt vooraf plaats, zodat de gemeente niet voor verrassingen komt te staan. Dit geldt voor zowel de omzetbelasting, BTW-compensatiefonds, loonheffingen en invordering van belastinggelden. Er wordt samengewerkt op basis van transparantie, begrip en vertrouwen.

Partijen streven naar een voortdurend inzicht in de actuele fiscale risico’s en een snelle en actuele standpuntbepaling binnen de kaders van de wet, regelgeving en jurisprudentie. De rechtszekerheid wordt hierdoor vergroot. Het convenant is afgesloten voor onbepaalde tijd en wordt periodiek geëvalueerd.

Doordat de begroting met ingang van 2018 opgemaakt is in Pepperflow is het niet meer mogelijk om het te verwachten bedrag BTW-compensatiefonds te berekenen. In Pepperflow is in tegenstelling tot de vorige begrotingen in Excel geen kolom inclusief BTW.

6 | Onvoorzien
Saldi van de (hulp)kostenplaatsen:

In de oorspronkelijke raming worden in principe geen voor- en nadelen meegenomen. De begroting moet sluitend zijn. In de loop van het jaar worden doorgaans bedragen beschikbaar gesteld (middels begrotingswijzigingen) ten laste van onvoorzien. Het geraamde voordeel in de meerjarenraming komt door de geraamde stijging van de algemene uitkering gemeld in de meicirculaire van 2018.

Onvoorzien:	Werkelijk v.d. rek. saldo 2017	Begroting primair 2018	Begroting primair 2019	Meerjarenbegroting 2020	Meerjarenbegroting 2021	Meerjarenbegroting  2022
Onvoorzien vrij beschikbaar	349	36	55	108	314	602
Onvoorzien invest. na opmaak begroting		38	0	0	0	0
Loonstijging	0	170	100	102	103	104
Onvoorzien lijst investeringen (cumulatief)	0	225	441	658	718	721
Idem afschrijving invest.openb.ruimte	0		0	0	0	0
Werkkostenregeling 80% overschr.	0
Totaal	349	469	596	868	1.135	1.427

In de primitieve (meerjaren)begroting wordt een post voor onvoorziene uitgaven opgenomen van € 36. De raming van deze post is gebaseerd op een bedrag van ruim € 2 per inwoner. Voor loonstijging volgens de CAO is € 100 meegenomen. Dit bedrag is in de jaren 2012 t/m 2022 geïndexeerd met 1,5%. De afschrijvingslasten van investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut (wegen etc.) zijn voor 2019 geraamd op € 268. De hierbij behorende geraamde investeringen staan ook op de staat van investeringen (model C). De geringe stijging in de jaren 2020 t/m 2022 komt doordat alleen die investeringen zijn meegenomen waaraan een raadsbesluit ten grondslag ligt. De op de lijst van investeringen geraamde kredieten zijn niet meegenomen omdat de raad hierover nog moet beslissen. Met ingang van 2016 wordt hier geen rentelast meer in meegenomen omdat de investeringen met eigen middelen worden gefinancierd en de uitzetting op korte termijn (verplicht schatkistbankieren) geen rente oplevert.
De afschrijving investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut worden gedekt uit de in 2017 gevormde reserve afschrijving investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut.

bedragen x € 1.000)

Incidentele lasten per programma worden onttrokken ad reserves of geactiveerd	Begroting primair 2019	Meerjarenbegroting 2020	Meerjarenbegroting 2021	Meerjarenbegroting 2022
Programma 0 | Algemeen bestuur en organisatie
Overgang taxeren op oppervlakte (wet WOZ) - t.l.v. reserve zonder bestemming	65
Programma 1 | Openbare orde en veiligheid
Vergroten veiligheidsbeleving - t.l.v. reserve zonder bestemming	10
Vergroten veiligheidsgevoel - t.l.v. reserve zonder bestemming	10
Programma 2 | Verkeer en openbare ruimte
Ontsluiting Rouveen - t.l.v. reserve verkeersontsluiting		25
Bereikbaarheid gemeente - t.l.v. reserve verkeersontsluiting			5
Fietsplan: actualisatie - t.l.v. reserve zonder bestemming	25
Verplaatsen op- en afritten A28 - t.l.v. reserve verkeersontsluiting	50
Herinrichting omgeving station: onderzoek/onderbouwing haalbaarheid - t.l.v. reserve zonder bestemming	20
Schaftkeet - t.l.v. reserve zonder bestemming	14
Puincontainer - t.l.v. reserve zonder bestemming	11
Sneeuwploeg nr. 1 t.b.v. vrachtauto	9
Sneeuwploeg nr. 4 t.b.v. tractor		10
Programma 3 | Economie / ondernemen
Detailhandelsvisie: uitvoering - t.l.v. reserve grondexploitatie	30
Haven: onderzoek economische mogelijkheden - t.l.v. reserve zonder bestemming	5
Ondersteuning startende ondernemers - t.l.v. reserve grondexploitatie	15
Nieuwe bestemmingen vrijkomende agrarische gebouwen - t.l.v. reserve zonder bestemming	5
Haven: vervolgonderzoek haalbaarheid - t.l.v. reserve grondexploitatie	30
Programma 4 | Onderwijs
Vakonderwijs - t.l.v. reserve zonder besteming
Programma 5 | Sport, cultuur, recreatie en toerisme
Opstellen en uitvoeren plan groot onderhoud openbaar groen - t.l.v. reserve grondexploitatie	30	1.000
Culturele vormingsactiviteiten - t.l.v. reserve zonder bestemming	5
Bibliotheken - t.l.v. reserve zonder bestemming	7
Aanleg ommetjes, speelplaatsen en trapveldjes - t.l.v. reserve volkshuisvesting	90
Groenbeheerplan: opstellen - t.l.v. reserve zonder bestemming	25
Langjarig beheer en onderhoud landschapselementen - t.l.v. reserve zonder bestemming	25
Boombeheer: achterstallig onderhoud (buiten de bebouwde kom) - t.l.v. reserve zonder bestemming	50	50	50
Boombeheer: achterstallig onderhoud (binnen de bebouwde kom) - t.l.v. reserve zonder bestemming	35	35	35
Opstellen beleidsplan verkoop/gebruik gemeentegroen - t.l.v. reserve zonder bestemming		25
Begeleiding nationale groencompetitie Entente Florale - t.l.v. reserve zonder bestemming			20
Opstellen beleidsplan speelplaatsen - t.l.v. reserve zonder bestemming				25
Recreatie & Toerisme: gebiedsontwikkeling en kwaliteitsslag - t.l.v. reserve zonder bestemming	135
Routenetwerk fiets & wandelpaden - t.l.v. reserve zonder bestemming		40	20
Programma 6 | Sociaal domein
Extra inzet capaciteit sociaal domein 2018 t/m 2021 - t.l.v. reserve sociaal domein	300	300
Ontwikkelen van algemene voorliggende voorzieningen 2018 t/m 2020 - t.l.v. reserve sociaal domein	50	50
Programma 7 | Volksgezondheid en milieu
Projectkosten uitvoeringsprogramma duurzaamheid 2015 t/m 2019 - t.l.v. reserve zonder bestemming	255			200
Klimaatadaptie - t.l.v. reserve zonder bestemming	20
Permanent meetsysteem 't Wiede Gat - t.l.v. reserve zonder bestemming	12
Dynamische geurkaart - t.l.v. reserve zonder bestemming	55
Aanpak onderzoeksvermindering Flora/fauna - t.l.v. reserve zonder bestemming	60
Programma 8 | Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening
Soortenmanagementplan - t.l.v. reserve zonder bestemming	60
Woonvisie - t.l.v. reserve grondexploitatie	25
De Streek: evaluatie transformatiebeleid - t.l.v. reserve zonder bestemming		5
Ruimtelijke kwaliteit dorpskernen - t.l.v. reserve grondexploitatie		20	20
Recreatieparken: revitalisatie - t.l.v. reserve zonder bestemming		10
Programma 9 | Overhead
Vervroegde afschrijving in te ruilen vrachtauto (BZ-BH-51) - t.l.v. reserve zonder bestemming	31
Hogedrukreiniger: vervangen - t.l.v. reserve zonder bestemming		12
Knijperbak + rotator - t.l.v. reserve zonder bestemming
Vervanging schuifpoort ingang gemeentewerf - t.l.v. reserve zonder bestemming	8
Dienstverlening - t.l.v. reserve zonder bestemming	9
Digitale agenda 2020 - t.l.v. reserve zonder bestemming	100
Gemeentewerkplaats: groot onderhoud - t.l.v. reserve voorziening gebouwenbeheer		430

 

(bedragen x € 1.000)
geen incidentele baten, met uitzondering onttrekkingen reserves:

Incidentele baten per programma: worden onttrokken ad reserves of geactiveerd	Begroting primair 2019	Meerjarenbegroting 2020	Meerjarenbegroting 2021	Meerjarenbegroting 2022
Programma 0 | Algemeen bestuur en organisatie
Reserve zonder bestemming	65
Programma 1 | Openbare orde en veiligheid
Reserve zonder bestemming	20
Programma 2 | Verkeer en openbare ruimte
Bestemmingsreserve: verkeersontsluiting	50	25	5
Reserve zonder bestemming	79	10
Programma 3 | Economie/ ondernemen
Reserve grondexploitatie	75
Reserve zonder bestemming	10
Programma 4 | Onderwijs
Geen incidentele baten
Programma 5 | Sport, cultuur, recreatie en toerisme
Reserve grondexploitatie	30	1.000
Reserve zonder bestemming	282	150	125	25
Reserve volkshuisvesting	90
Programma 6 | Sociaal domein
Reserve sociaal domein	350	350
Programma 7 | Volksgezondheid en milieu
Reserve zonder bestemming	402			200
Programma 8 | Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening
Reserve zonder bestemming	60	15
Reserve grondexploitatie	25	20	20
Programma 9 | Overhead
Reserve zonder bestemming	148		12
Totaal incidentele baten	1.686	1.570	162	225

Toelichting:
Alle incidentele lasten worden gedekt door reserves, zodat er per saldo ten laste of bate van de exploitatiebegroting geen incidentele lasten of baten komen.
Bovenstaande bedragen zijn nog niet in het volgende overzicht van de reserves verwerkt, omdat deze bedragen nog niet door de raad beschikbaar gesteld.

 

Recapitulatie reserves	Werkelijk 2017	Begroting 2018	Begroting primair 2019	Meerjarenbegroting 2020	Meerjarenbegroting 2021	Meerjarenbegroting 2022
Werkelijke stand 1 januari	52.678	50.048	47.604	45.696	43.889	42.244
Bij: resultaat voorgaand jaar	158
Bij: toevoegingen	13.037	3.596	861	861	906	903
Af: onttrekkingen	- 11.797	- 6.679	- 2.769	- 2.668	- 2.551	- 2.370
Geraamde stand 31 december	54.076	46.965	45.696	43.889	42.244	40.777

De afname van de reserves komt doordat in de komende jaren de afschrijvingslasten van diverse investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk en meerjarig nut ten laste van de reserves gebracht worden, oplopend van € 268 in 2019 tot € 272 in 2022.

Ook worden de afschrijvingslasten van diverse gemeentelijke gebouwen jaarlijks ten laste van de daartoe in 2015 gevormde reserve gebracht. Het gaat om een jaarlijks bedrag van € 626. Doorgaans vinden de uitgaven in een later stadium plaats dan geraamd. Daarnaast worden incidentele uitgaven die niet geactiveerd hoeven te worden ten laste van de reserves gebracht. De werkelijke stand van de reserve is dan ook veelal hoger dan de geraamde. De toekomstige winsten op grondexploitaties worden geraamd op € 5 miljoen (inclusief industrieterrein Bullingerslag), waarvan in 2017 ruim € 1 miljoen winst is genomen. De winsten in de grondexploitaties komen ten gunste van de reserve grondexploitatie.

Hierbij is geen rekening gehouden met een 2-tal investeringen die als bovenwijkse voorziening ten laste van het industrieterrein Bullingerslag gebracht kunnen worden.
Het betreffen de volgende investeringen:
1. Ontsluiting industrieterrein Bullingerslag in 2019 - verwacht krediet € 885 (lijst van investeringen 2019 jaarschijf 2021).
2. Bajonetaansluiting kruising Oosterparallelweg - JJ Gorterlaan -  € 917  (krediet beschikbaar gesteld d.d. 17 oktober 2017.
De gronden worden in de fiscale balans tegen de marktwaarde per 1 januari 2016 ingebracht. 

Recapitulatie voorzieningen	Werkelijk 2017	Begroting 2018	Begroting 2019	Meerjarenbegroting 2020	Meerjarenbegroting 2021	Meerjarenbegroting 2022
Werkelijke stand 1 januari	1.955	1.861	3.253	3.218	3.182	3.145
Bij: toevoegingen	722	115	252	254	256	258
Af: onttrekkingen	- 421	- 85	- 287	- 290	- 293	- 296
Geraamde stand 31 december	2.256	1.891	3.218	3.182	3.145	3.107